پل دختر میانه، یادآور وقایع تاریخی

پل‌دختر یا قیز کورپوسی که ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی میانه و در بین راه میانه به زنجان، بر روی رودخانه قزل اوزن در شرق کوه قافلانکوه واقع شده است، یکی از جاذبه های تاریخی و دیدنی شهر میانه به شمار می آید.

پل دختر میانه دارای سه چشمه بزرگی است که چشمه وسطی هم بلندتر و هم عریض‌تر است و به این علت از وسط پل به طرفین دارای شیب است. آب برهای طرفین چشمه بزرگ از سنگ و به صورت مثلثی است. دهلیزها و کنودهایی نیز در اطراف چشمه بزرگ به چشم می‌خورد که به وسیله دو نیم ستون چند ضلعی به استقامت پل می‌افزاید. بر روی پایه وسطی پل کتیبه آجری به خط نسخ دیده می شود که قسمتی از آن محو شده و از بین رفته و در سمت چپ کتیبه‌‌ی دیگری وجود دارد که تاریخ ۹۳۳ هجری، یعنی آخرین تاریخ مرمت آن را نشان می‌دهد. آخرین مرمت پل دختر توسط شاه بیگم بنت محمدبیگ موصللو انجام گرفته است.

پل دختر (1)

در زمینه تاریخ این پل اطلاعات درستی در دست نیست. عده‌ای از باستان‌شناسان تاریخ پایه‌های آن را به عهد ساسانی نسبت می‌دهند ولی با توجه به شیوه معماری تاریخ ساخت آن را به قرن هشتم هجری تخمین زده‌اند.

به نظر پروفسور پوپ در کتاب بررسى هنرهاى ایران، ‌ تاریخ بناى پل به اواخر قرن پانزدهم میلادى مى‌رسد. اسم معمار و حاکم حامى او در این کتاب چنین ثبت شده است: «حاج عباس بن الحاج محمد بن العباس القزوینی» و «محمد روان بن عثمان القزوینی». شیندلر تاریخ احداث پل را در حدود سال ۱۸۸۲ میلادى خوانده است.

پل دختر (11)

پل دختر میانه در طول تاریخ بارها توسط افراد و شاهزاده های مختلف بازسازی شده است. از جمله این تعمیرات می توان به مرمت سال ۹۲۳ هجرى توسط شاه بیگم، ۱۰۸۴ هجرى، همچنین در زمان آغامحمدخان قاجار و یکبار نیز بعد از شهریور ۱۳۲۰ شمسى اشاره کرد.

آخرین شکست این پل در روز ۲۰ آذر ماه ۱۳۲۵ اتفاق افتاده و آن زمانی که قوای دمکرات هنگام عقب‌نشینی و تعقیب از طرف قوای نظامی دولت مرکزی، توسط مین چشمه بزرگ آن را فرو ریخت. بعد از سرنگونى حکومت آذربایجان، طاق تخریب شده از نو بازسازى گردید، اما این تعمیر به جهت عدم تناسب با شیوه معمارى و مصالح به کار رفته در بنا، سال‌ها بعد مجدداً خراب شد. در حال حاضر پل دختر میانه به همان صورت آسیب دیده باقى مانده و یادآور وقایع مختلف تاریخى در طى قرن‌هاى متمادى است.

پل دختر (3)

از لحاظ نامگذاری نیز می توانیم بگوییم عده ای معتقدند که چون سازنده آن دختری از شاهزادگان بوده، اسم دختر بر آن نهاده شده است که هر کدام بحث و داستان شیرین به خود دارد. ولی عقیده متفق القول باستان شناسان بر این است که ایزدبانوی ناهید، خدای آب و باران و فراوانی یکی از فرشتگان آئین زرتشت بوده و به خاطر آنکه این پل‌ها که اهمیت ویژه‌ای در زندگی و اقتصاد مردم داشته و از سیل آب ها و خطرات جوی و طبیعی در امان باشد، اسم دختر را برای آن می‌نهادند که این فرشته از آن ها نگهداری و پاسداری نماید.

پل دختر (4)

پل دختر (5)

پل دختر (7)

پل دختر (8)

پل دختر (9)

پل دختر (10)

پل دختر (12)

پل دختر (6)

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.