هنر قلمزنی سابقه ای بس طولانی و تاریخی دارد و یکی از رشته های هنری سنتی ایران است که در رده هنرهای صناعی و در گروه فلز کاری قرار می گیرد.
پیشینه این هنر به حجاری بر بدنه کوه ها و روی سنگهای ساختمانی کاخ های پادشاهان و بناهای تاریخی بر می گردد و بعدها هنر حجاری ، تبدیل به حکاکی و سپس قلمزنی گردیده و نقوش و تصاویر به روی سنگ های قیمتی مخصوصا عقیق منتقل شد . در حال حاضر فلزاتی از جمله طلا ، نقره ، مس ، برنج و فولاد زمینه ی اصلی این نقوش و خطوط زیبا قرار گرفته است . »قلم زنی« عبارت است از تزیین و کندن نقوش بر روی اشیای فلزی به وسیله قلم یا چکش .
امروزه برای قلمزنی نخست داخل یا زیر ظرف مورد نظر را از محلول قیر و گچ پر میکنند تا سروصدای قلم کمتر به گوش برسد و همچنین مانع از سوراخ شدن ظرف در هنگام کار شود. سپس نقش مورد نظر را روی ظرف رسم کرده و قلم مناسب را انتخاب نموده و روی سطح ظرف قرار میدهند و با چکش بر انتهای قلم میکوبند تا شیارها و نقشها با تغییر شدت ضربه روی ظرف ایجاد شوند. پس از ایجاد نقشها ، قیر را جدا میکنند و روی شیارها گرده زغال می ریزند ؛ سپس روی ظرف را با روغن جلای سیاه میپوشانند. به این ترتیب نقشهای قلمزده شده به شکل خطهایی تیره و مشخص دیده میشود.
دو سبک اصلی در قلمزنی ایران مطرح است که عبارتند از سبک تبریز و سبک اصفهان. در سبک تبریز برای حرکت قلم و انجام قلمزنی از حرکت و فشار مچ دست استفاده میشود و در سبک اصفهان از ضربات چکش. به همن سبب قلم تبریز صاف و کم عمق است ولی قلم اصفهان عمیقتر میباشد.