آشنایی با سد تاریخی فریمان

سد فریمان سدی تاریخی در شهرستان فریمان در استان خراسان رضوی ایران است. این سد بر روی رودخانه فریمان در یازده کیلومتری فریمان و هفتاد کیلومتری جنوب شرقی مشهد احداث شده و احتمالاً از آثار دوره ایلخانی یا تیموری است. اما در دوره قاجار و نیز در دهه‌های اخیر، تعمیرات اساسی در آن صورت گرفته‌است.

این سد از نوع سدهای پایه ای و پشت بنددار است که دریاچه پشت آن حدود ۲ کیلومتر طول و به طور متوسط ۵۰۰ متر عرض دارد و ظرفیت مخزن آن حدود یک میلیون مترمکعب است که از آب این سد به منظور تأمین آب شهرستان فریمان و روستاهای نقی آباد، قلعه نو، لوشاب و کارخانه قند فریمان و آبیاری مزارع کشاورزی استفاده می شود.

فریمان (3)

طول تاج سد فریمان حدود ۱۰۰ متر و ارتفاع دیواره آن ۲۰ متر است، مصالح به کار رفته در آن نیز سنگ و ملات ساروج است، در زمان ساخت آن کف آن با آجر فرش شده بود که امروزه این آجرها در زیر انبوهی از رسوبات مدفون شده است.سد زیبای فریمان بر روی رودخانه فریمان احداث شده است که در ۱۱ کیلومتری این شهر و ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع شده است.

سد فریمان علاوه بر این که آب بخش عظیمی از زمین های کشاورزی و شرب فریمان و چند روستای آن را تأمین می کند، یکی از جاذبه های گردشگری این شهر نیز محسوب می شود. مسیر حرکت به سمت سد فریمان جاده ای آسفالته است و در دو طرف جاده درختان متعددی چشم ها را می نوازد و کاملاً بر جاده سایه انداخته است.فریمان (1)

در زیر دست سد رودخانه ای صخره ای و سنگی جریان دارد که در کنار آن شاخه های درختان تنومند همنوا با آواز رودخانه می رقصند و سایه بان و تکیه گاه مسافران و گردشگران است. یکی از مناظر بسیار زیبای سد فریمان دهانه های متعدد و زیبای آن است که حدود ۲ متر عمق دارد. این دهانه ها در مقیاسی کوچک تر شبیه دهانه های سی و سه پل اصفهان است که در گذشته مکانی برای نشستن مسافران و هنرمندان بوده و هنرمندان از گوشه و کنار استان در این مکان آواز محلی سر می دادند و موسیقی می نواختند.

 امروزه مسافران و گردشگران در چند صد متری مانده به سد اتومبیل های خود را در پارکینگ کوچک آن پارک می کنند و در محیطی آرام بخش و سرسبز در زیر دست سد – آن جا که درختان انبوه سر به آسمان کشیده اند – اطراق می کنند و با خرید چای داغ تهیه شده با هیزم و انواع خوراکی ها و غذاهای سنتی نفسی تازه می کنند. تخت های فرش شده با قالی های سنتی محلی است برای استراحت مسافران تا غذایی سفارش داده و طعم انواع لبنیات محلی فریمان و خشکبار آن را بچشند و از آب و هوای معتدل فریمان لذت ببرند. بازدید کنندگان از سد فریمان آن گاه که بر روی تاج بزرگ آن قدم می زنند در زیر پای خود کانال های خروشان خروج آب را مشاهده می کنند که صدای آن هیجان و لذت انسان را چندین برابر می کند.

فریمان (4)

 از بالای تاج سد نیز می توان دو تپه بزرگ را مشاهده کرد که سد بین این دو محصور شده است. در فصل بهار سرسبزی این تپه ها در کنار آب خروشان سد چنان خاطره انگیز و آرام بخش است که دل کندن از آن را سخت و دشوار می کند. بوی عطر گل ها و گیاهان آدمی را به وجد می آورد و صدای آب و آواز پرندگانی که گاه از کوه به اطراف سد و تپه های آن آمده اند گوش ها را می نوازد. برخی خراسانی ها شاید تا به حال فقط نام سد فریمان را شنیده اند و از سابقه تاریخی و مناظر چشم نواز آن بی خبرند. باید گفت زیبایی های این مکان تاریخی و گردشگری در نوشتار نمی آید و فقط قدوم هم استانی های عزیز را می طلبد تا بیایند و از این طبیعت زیبا لذت ببرند، یاد دریای شمال را زنده کنند و سوار بر قایق های موتوری و پدالی در سد هزار ساله فریمان تفریح کنند.

نادره مشهور

سلام، من نادره مشهور هستم، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی گردشگری از دانشگاه تبریز و مدیرعامل شرکت بینش فراگیر ارک سفر. به گردشگری، عکاسی و گرافیک علاقه مندم و در زمینه توسعه کسب و کارهای جدید نیز فعالیت دارم. فعالیت خود را در حوزه رسانه و گردشگری از سال 92 و از روزنامه ارک آغاز کردم. در ارک توریسم مقالاتی در حوزه جاذبه‌های گردشگری تاریخی تالیف میکنم. مدیر اجرایی پروژه یک دقیقه با تبریز هستم و ترجمه مقالات به زبان آلمانی و فرانسه را بر عهده دارم. به واسطه علاقه به برنامه نویسی و گرافیک بخشی از مسئولیت توسعه وب سایت ارک توریسم را نیز بر عهده گرفته ام. امیدوارم روزی ارک توریسم به مرجع اصلی اطلاعات گردشگری ایران و تبریز تبدیل شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.