سلطنت آباد بزرگترین باغ و یکی از کاخ های ییلاقی ناصرالدین شاه در شمیران تهران بود. بنای کاخ سلطنت آباد در سال ۱۲۷۴ق به دستور ناصرالدین شاه آغاز و کار تکمیل ساختمان های متعدد آن تا سال ۱۳۰۵ق ادامه داشت. یکی از امتیازات این کاخ سلطنت آباد این بود که بر خلاف کاخ نیاوران که از سوی شمال به سبب کوههای البرز دید نداشت، از چهار سو دارای چشم انداز گسترده بود و بر سایر عمارت های سلطنتی از این جهت امتیاز داشت.
نخستین راه شوسه که در بیرون از تهران احداث شد، راه تهران به سلطنت آباد در سال ۱۲۷۹ق بود. این راه که در شمال خندق تهران در محل ” پیچ شمیران” آغاز می شد، در امتداد جاده قدیم شمیران رو به شمال تا سه راه ضرابخانه می رفت و در آنجا دو شاخه می شد؛ یک شاخه در جهت شمال شرقی به سلطنت آباد و شاخه دیگر در جهت شمال غربی که به تجریش منتهی می شد. باغ سلطنت آباد استخری وسیع داشت که همیشه درآن چند کرجی برای گردش روی آب و تمرین پاروزنی آماده بود.
در باغ سلطنت آباد افزون بر عمارت چند طبقه اصلی، حوضخانه، عمارت بیرونی، عمارت های اندرونی، آبدارخانه، برجی چند طبقه، و … بنا کردند. عمارت اصلی، حوضخانه ای زیبا با طاق مقرنس کاری داشت و دیوارهایش با گچ بری های زیبا و ظریف زینت یافته بود. اتاق های هر سه طبقه با گچ بریهای ظریف بری، کاشی کاری و آینه کاری از بناهای با شکوه و زیبای روزگار خود به شمار می رفت.
هر طبقه از این عمارت دارای اتاق های متعددی بود. در چند اتاق آن، مجموعه های ارزشمندی از پروانه های زیبا در قاب های مخصوص و بیش از دویست گونه از پرندگان خوش رنگ و زیبای خشک شده در محفظه های بلوری قرار داشت. سلطنت آباد در دوره پهلو اول تبدیل به کارخانه مهمات سازی ارتش شد و امروزه نیز همچنان همین کاربرد را دارد. این بنا شاهد شماری رویدادهای تاریخی چون: تاجگذاری احمد شاه (شعبان ۱۳۳۲ق) و محاکمه دکتر محمد مصدق (۱۳۳۲ش) بوده و در سال ۱۳۳۴ش به شماره ۴۱۸ جزء آثار ملی به ثبت رسید. از مجموعه بناهای یاد شده عمارت حوضخانه، تالار آینه و برج سلطنت آباد بجا مانده، که اکنون دراختیار وزارت دفاع است.
