سنگ نبشته سقندل، یادگار اورارتو

سنگ نبشته سقندل (سیقین دل) در کوهی به نام زاغی یا قیه در سه کیلومتری شرق ورزقان از توابع اهر قرار دارد. به عبارت دیگر می توان گفت روستای سقندل در ۷ کیلومتری شرق شهرستان ورزقان، در مسیر جاده اهر ورزقان واقع شده و کتیبه میخی اورارتوئی در ۳ کیلومتری این روستا و بر دامنه کوه زاغی بر سینه سنگی یکپارچه و مرتفع منقور است.

طول سنگ نبشته سقندل  ۱۱۵ و عرض آن ۴۷ سانتی‌متر و مشتمل بر ۱۰ سطر است. این کتیبه را محمد جواد مشکور کشف کرد و در سال ۱۳۳۰ شمسی آن را به جهانیان شناساند. همین کتیبه را بعدها دانشمند اورارتوشناس گرجی به نام ملیکشویلی از روی عکس آن خواند و نتیجه پژوهش خود را در این باره در سال ۱۹۶۰ انتشار داد.

سنگ نبشته سقندل به ساردوی دوم (۳۳-۷۵۰ ق.م) پسر آرگیشتی اول تعلق دارد و در آن از حمله به ناحیه کوهستانی پولو آدری و گشودن ۲۱ دژ و تصرف ۴۵ یا ۴۴ شهر در یک روز، سخن می‌رود.

ملیکشویلی حدس زده است که پولو آدری محل زندگی یک طایفه کوه‌نشین در شمال آذربایجان ایران بوده و کتیبه به حوادث سال‌های ۴۵-۷۴۷ قبل از میلاد مربوط می‌شود.

متن ترجمه فرمان مزبور عبارتست از:

۱) عرابه جنگی خالدی به راه افتاد.

۲) آن به کادیااونی پادشاه پولوآدی حمله کرد.

۳) پولو آدی ناحیه ای کوهستانی است. بیاری خالدی توانا.

۴) در عرابه جنگی نیرومند خالدی این لشکرکشی

۵) سر دوری پسر ارگیشتی صورت گرفت.

۶) سر دوری گوید: من بیست و یک قلعه را گرفتم.

۷) من در یک روز چهل و پنج شهر را تصرف کردم. لیپ لی اونی.

۸) شهر پادشاه و شهر مستحکم را در جنگ گرفتم.

۹) سر دوری پادشاه مقتدر، شاه بزرگ.

۱۰) شاه کشورها، شاه مملکت بیا ای نی و فرمانروای شهر توشپاست.

این کتیبه به شماره ۷۹۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.