بازار قدیمی ارومیه یکی از آثار کم نظیر دوران صفوی است که در مجموعه بافت قدیمی و در گوشه جنوب شرقی ارومیه واقع شده است. بازار ارومیه تا قبل از نفوذ زندگی ماشینی، مرکز اصلی داد و ستد بوده و مرکز تجاری- اجتماعی شهر محسوب میشد و از این نظر دارای اهمیت ویژهای بود.
وجود تیمچه ها، سراها، مسجد، حمام ها، تماما دال بر آبادانی و تحرک این بخش از شهر در زمانی نه چندان دور است. بازار ارومیه که پویایی خود را حفظ کرده، در حال حاضر بخش عمده و سالم آن در بین خیابانهای امام، عسگرآبادی، اقبال و منتظری محصور است.
بازار ارومیه همراه با تغییر شیوه زندگى، دستخوش تغییرات زیادى شده است. قدیمىترین بخشهاى باقیمانده آن، از دوره صفویه به بعد بوده، به ویژه حمامهاى آن که متعلق به دوره زندیه و قاجاریه است.
در بازار ارومیه هر راسته از سبک و شکل خاص دوره خود پیروی کرده است. از خصوصیات بارز این مجموعه، سادگی معماری آن است؛ علیرغم تنوع شکل طاقها، چشمه و گنبدها، مجموعه بازار از سادگی ویژهای برخوردار است.
طول و عرض بنا حدود ۱۰۰×۳۰۰ متر است. مصالح تمام راسته بازارها و چهارسوها از آجر انتخاب و اکثرا حتی فاقد اندود ساده گچ نیز است.
تنها تنوع مجموعه ذوق و سلیقه معماران دوره های مختلف است که هر کدام با انتخاب فرمی خاص از نظر شکل قوس ها، اثری از خود به یادگار گذاشته اند.
در سال های گذشته بازار ارومیه مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم :
– احیا طاق و گنبدهای فروریخته سقف پوششی راسته های حلبی سازان – اجلال – مسگران – آقا رضی – چاقو سازان – سنگ تراشان – نقاشان
-مرمت نمای آجری راسته
-مرمت و استحکام بخشی گنبدهای آسیب دیده راسته عطاران و بزازان
-احیا گرمابه آخوند و بخشی از راسته بازار میرزا حسین آقا که در اثر بمباران هوائی دشمن تخریب گشته بود
-مرمت و احیای نمای داخلی تیمچه صدریه
-مرمت بخشی از نمای سرای حاج ابراهیم
-بازسازی و احیای جداره نمای بازار بر میدان ولایت فقیه
– اجرای سردرهای ورودی بازار در بر میدان ولایت فقیه , ورودی راسته اجلال – ورودی راسته حلبی سازان
– ورودی راسته عطاران , بلورفروشان و ورودی راسته حاج ابراهیم