آیین سنتی “وَرف چال”، روز حکومت زنان بر روستا

هرساله در اردیبهشت ماه، اهالی روستای ییلاقی آب‌اسک (Ab ask) آمل بر اساس یک رسم و سنت قدیمی، با کندن تکه‌های وَرف (برف) از ارتفاعات برف‌خیز و حمل و ریختن در گودالی که تقریباً ۱۰ متر عمق و یک متر پهنا دارد و برای همین کار کنده شده است، ذخیره‌ای می‌سازند. هدف از این کار تامین آب در فصل گرم سال است تا رهگذران، حیوانات و احشام منطقه در فصل تابستان آب شرب داشته باشند.

منشاء آیین سنتی ورف چال به حدود ۶۰۰ سال پیش برمی‌گردد؛ روستاییان آب‌اسک در سده‌های گذشته به منظور جمع‌آوری و ذخیره آب از برف، برای استفاده علوفه‌چینان و شرب دام‌ها در ناحیه اسکه‌وش، به فکر پیدا کردن جایی برای ذخیره برف می‌افتند، چرا که چوپان‌هایی که به دامنه‌های دماوند برای چرای گوسفندان می‌رفتند به علت کمبود آب مجبور بوده‌اند زود به ده برگردند، لذا تصمیم می‌گیرند چاهی بکنند تا بتوانند در آن آب ذخیره کنند و مدت بیشتر در آن بالا باشند

البته مردانی که بیمار و یا مسن باشند، می‌توانند در ده بمانند، به شرط آن که خانه باشند و جلوی پنجره یا روی تراس ظاهر نشوند. مردان غریبه و حتی مردان اهل اسک به هیچ وجه حق ورود به ده راه ندارند. در این روز حتی از ورود نیروهای انتظامی به داخل روستا ممانعت می‌شود. زنان برای آنکه مطمئن باشند مردی در روستا نیست و یا اصلا وارد روستا نمی‌شود، از بین خود نگهبانانی انتخاب می‌کنند که با لباس مبدلِ نگهبانی، در گذرگاه و کنار پل کشیک می‌دهند. اگر مردی در روستا و آن حوالی دیده شود، او را دستگیر و کتک زده و به زندان روستا که یکی از طویله‌ها است، می‌اندازند. دستورات حاکم زن لازم‌الاجرا است و هیچ کس نباید تخطی کند.

با تکمیل مستندات لازم از این آیین‌کهن پس از چند سال پیگیری، امسال این مراسم در فهرست معنوی میراث فرهنگی کشور ثبت شد.

آیین ورف چال (1)

آیین ورف چال (8)

آیین ورف چال (2)

آیین ورف چال (3)

آیین ورف چال (4)

آیین ورف چال (6)

آیین ورف چال (7)

آیین ورف چال (13)

آیین ورف چال (12)

آیین ورف چال (11)

آیین ورف چال (10)

آیین ورف چال (9)

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.