برج شبلی دماوند؛ یادآور شیوه رازی

برج شیخ شبلی متعلق به دوره سلجوقی ، در شرق شهر دماوند قرار دارد که نمادی از تاریخچه این شهر است. این برج داراى ساختمانى مخروطى است که از آهک و آجر ساخته شده و قدمت آن به قرون ۴ و ۵ هجری قمری می رسد.

برج شبلی یکی از نمونه های منحصر به فرد شیوه معماری و اوج هنر در ایران بعد از اسلام دوره سلجوقی است که یادآور شیوه رازی در معماری می باشد.

این برج ابتدا به صورت هشت ضلعی ساده ساخته شده‌است و سپس در دوران بعدی آجرکاری به سبک سلجوقی بر روی آن انجام شده‌است. قدیمی های دماوند، این برج را “پاگنبذ” می نامیدند، زیرا بر روی تپه های کوه نیل و به صورت هشت ضلعی بنا شده است و آن را پاگنبذ شیخ شبلی و یا برج شبلی شهرت داده اند.

برج شبلی دماوند (8)

این بنای تاریخی ارزشمند تقریبا ۱۰ متر ارتفاع و بدنه برج، گره چینی و تزیینات آجری زیبایی دارد. گنبد آن که مخروطی شکل و ۸ ترک است با زاویه تند به طرف رأس متمایل می‌شود.

یکی دیگر از جاذبه های ساخت این بنا وجود حفره های هواگیر است که برای تخلیه هوا و در ساخت و سازهای برج استفاده شده است.

برج شبلی دماوند (2)

تزئینات برج با سبکی خاص و متفاوت از یکدیگر ساخته شده است و در مجموع ۳۰ قاب “اسپر” در بنا به کار رفته که ۲۲ قاب تزئینات اسپر بنا را تشکیل می دهد و هشت قاب دیگر که در زیر گنبد به کار رفته همگی به صورت مستطیل شکل افقی ساده که در هر ضلع تکرار شده که بیانگر هنر بی نظیر معماری ایرانی است.

زیبایی بکار رفته در قاب ها خیره کننده است و تزئینات هر شکل آن به واقع گویای هنر منحصر به فرد ایرانیان است، ضلع شمالی برج لوزی شکل و برجسته با آجرهای افقی و با مهرهای ضربدری طرح لوزی در لوزی ایجاد شده است.

برج شبلی دماوند (7)

در سال ۲۴۷ هجری قمری، مردی در سامرا متولد شد که به “شیخ ابوبکر دلف بن حجدر شبلی” نام گرفت. ابوبکر شبلی در برهه‌ای از زمان که دقیقا مشخص نمی‌باشد از طرف حاکم طبرستان به امارت دماوند منسوب شد. دوران صدارت او با بسط و گسترش، عدالت و امنیت همراه بود و به همین دلیل پس از وفاتش در بغداد، مردم دماوند به پاس خدماتش این بنای یادبود را برپا داشتند.

این اثر در تاریخ  ۲۹ خرداد ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۲۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برج شبلی دماوند (4)

برج شبلی دماوند (1)

برج شبلی دماوند (3)

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.