سال ۹۳ هم به روزهای پایانی خود نزدیک میشود و حوزهی میراث فرهنگی مانند هر بخش دیگری در سطح کشور، اتفاقات تلخ و شیرینی را در این زمینه پشت سر گذاشته است.
بدترین اتفاق حوزهی میراث فرهنگی از دید محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مانند بسیاری دیگر از افراد این حوزه، تندرویهای گروه خشونتطلب «داعش» است که در طول دو هفتهی گذشته بخشهای زیادی از تاریخی مشترک ایران و عراق را نابود کردند.
او تخریب بخش زیادی از محوطههای تاریخی عراق با توجه به اشتراکات زیادی که میان تاریخ و فرهنگ ایران و عراق وجود دارد، توسط داعش را به میان میکشد و عنوان میکند که کار داعش از آتشزدن تخت جمشید توسط اسکندر مقدونی و مغولها بدتر بود چرا که این اتفاق ناگوار محو تاریخ و هویت منطقه را به همراه داشت.
از داعش درس بگیریم
او همچنین تخریب برخی از خانهها، بافتها و بناهای تاریخی در سطح کشور را نیز جزو اتفاقات تلخ حوزه میراث فرهنگی ایران میداند.
وی یادآور میشود که این اتفاق یعنی توجه نکردن به این نکته که بناهای تاریخی جزو ثروتهای ملی کشور هستند، خود به حد کافی تلخ است، بنابراین باید از حضور داعش درس بگیریم و بیش از گذشته نسبت به حفاظت از میراث فرهنگی کشورمان توجه کنیم.
او ادامه میدهد: متاسفانه گاهی متوجه میشویم در برخی از مناطق کشور بدون اینکه قانون رعایت شود و پروسه قانونی رخ دهد این بناها تخریب میشدند.
همراهی دستگاهها با میراث فرهنگی
اما بهترین اتفاق حوزه میراث فرهنگی از نگاه معاون این حوزه، همراهی دستگاههای مختلف در طول سالهای گذشته تا امروز است.
طالبیان میگوید: در سالهای گذشته این همراهی بسیار کمتر بوده اما امروز و امسال دستگاههایی مانند محیط زیست، منابع طبیعی و حتی برخی از شهرداریها با میراث فرهنگی همراه بودند و در جهت حفاظت از میراث فرهنگی کمک کردند.
او مصوبات حوزه شورای عالی شهرسازی را از دیگر اتفاقات خوب امسال عنوان میکند و می افزاید: همهی مشاوران طرحها در نقاطی که میراث ملی و جهانی وجود دارد، الزام دارند که ضوابط و طرحهای جامع را عنوان و در آن طرح بگنجانند.
ثبت شهر سوخته و لبخند سیستان
طالبیان از دلنگرانیهایش در مورد شهر سوخته که باید امسال در فهرست میراث جهانی به ثبت میرسید نیز یاد میکند و میافزاید: هر پروندهای که در سایت جهانی مطرح میکنیم، فراز و فرودهایی دارد. این پرونده «دیفرdefer» به تعویق انداخته شده بود و ما باید آن را به ثبت جهانی میرساندیم و آن هم در استانی مانند سیستان و بلوچستان که مردم نیازمند خبر خوشحال کننده بودند.
راهاندازی قطار توسعه موزهها در سال ۹۴
او بحث موزهها را نیز از دیگر اتفاقات خوشایند امسال میداند و ادامه میدهد: متاسفانه در طول سالهای گذشته چراغ بحثهایی مانند موزهها، خاموش بود و هیچ حرکتی برای شهرها در این حوزه انجام نمیشد. به همین دلیل راهاندازی موزهی منطقهای خراسان نوید بخش آن است که مراکز فرهنگی در سطح شهرهای مختلف راهاندازی شود.
معاون میراث فرهنگی با اشاره به تعریف ایکوم از موزه به عنوان «موزهها و جامعه پایدار» تأکید دارد که موزهها یکی ازنقاط مهمی هستند که میتوانند پایداری و نظم را به جامعه برگردانند، بنابراین زمانی که قضیه تخریب موزهی موصل رخ داد، داعش به دنبال ناپایداری و بهم زدن نظم بود، پس راهاندازی قطار توسعهی موزهها در سال ۹۴ هم میتواند خبرهای نوید بخش بیشتری در این زمینه را از سوی این معاونت به همراه داشته باشد.
ثبت صلواتی تمام شد
او از کار افتادن جریان ثبتهای صلواتی در سازمان میراث فرهنگی را که در طول چند سال گذشته باب شده بود، اتفاق خوب دیگر این حوزه میداند و حُسن این توقف را چنین توضیح میدهد: ثبتهایی که اتفاق میافتاد دارای کیفیت مناسب، استانداردها و ضوابط موجود در سازمان میراث فرهنگی نبودند، در واقع آن ثبتها به صورت ثبتهای صلواتی انجام شد و دارای نظام و شوراهای تصمیمگیر نبود.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی تاکید میکند: در حال حاضر هر تصمیمی که برای ثبت بناهای تاریخی گرفته میشود توسط مدیران استانها به شورای فنی میراث فرهنگی ارائه میشود. این اقدام نشان میدهد که نگاه ما به جامعه و برگرفته از خرد جمعی است.