سیزدهمین همایش باستانشناسی ایران با حضور باستانشناسان برگزار شد. در این همایش رییس پژوهشکده باستانشناسی به افزایش اعتبارات برای مرمت و حفاظت از محوطههای باستانی اشاره کرد و رییس موزه ملی ایران نیز همکاریهای دو سویه پژوهشکده و موزه ایران را عاملی جهت ارتقاء باستانشناسی ایران یاد کرد.
حمیده چوبک دبیر علمی سیزدهمین همایش باستانشناسی و رییس پژوهشکده باستانشناسی، درحالی از معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواست امکانات زیرساختی مناسب برای پایگاههای میراث فرهنگی در نقاط مختلف کشور را فراهم کند که به گفته او، لازم است مدیریت پایگاههای میراث فرهنگی به باستان شناسان سپرده شود.
او همچنین با اشاره به روند پیشروی تهیهی نقشه باستانشناسی کشور اعلام کرد: «این اقدام یکی از اهداف ما در مدیریت محوطههای باستانشناسی است چراکه تا اگر نقشهی جامعی از محوطهی باستانشناسی کشور نداشته باشیم وظایفمان را به درستی انجام ندادهایم.»
او همچنین به باستانشناسی نجاتبخشی و اضطراری در محدوده طرحهای عمرانی اشاره کرد و گفت: « باستانشناسی نجاتبخشی در محدوده طرحهای عمرانی در سال جاری در اولویت قرار گرفت و امیدواریم قبل از اینکه با تخریب آثار باستانی موجود در محوطههایی که بحث سدسازی در آنها آغاز شده شود بتوانیم کارهای مطالعاتی آنها را انجام دهیم. در حال حاضر نیز ۱۸ عملیات نجاتبخشی در دست انجام است. چوبک همچنین از تشکیل کمیتهای برای تعیین عرصه و حریم محوطههای باستانی خبر داد و افزود: برای دستیابی به باستانشناسی علی و ملی باید از همهی داشتههای خود استفاده کنیم تا باستانشناسی کشور جایگاه خود را بار دیگر به دست آورد.
برنامههای مشارکتی پژوهشکده و موزهملی ایران
در این میان مهناز گرجی رییس موزه ملی ایران با اشاره بر اینکه موزه و مرکز باستانشناسی در گذشته، در حوزه اجرا و در زمینه اشتراکات پژوهشی ارتباطات گستردهای داشته است گفت: موزه و مرکز باستانشناسی در گذشته، در حوزه اجرا و در زمینه اشتراکات پژوهشی تقویت کننده بنیان یکدیگر بوده و همواره ارتباطی تعاملی داشتهاند. ارتباطی که در دو دهه اخیر توازن و استحکامش را از دست داده است.
بهگفته گرجی، موزه ملی ایران نمود بیرونی باستانشناسی ایران به عموم مردم، گردشگران و تمامی پژوهشگران داخل و خارج از کشور در حوزههای گوناگون است. از این رو توسعه کیفی و کمی موزه ملی ایران و فاصله گرفتن از دیدگاهی که موزه را صرفا مرکز جمعآوری اشیای باستانی میداند از ضرورتهای باستانشناسی ایران و از ملزومات رویکرد پژوهشی در فعالیتهای موزهداری است.
رییس موزه ملی ایران معتقد است، اگر قرار است کشتی باستانشناسی ایران در جایگاه واقعی خود آرام گیرد، موزه ملی ایران باید مسیر رشد و توسعه را به نحو احسن بپیماید. چنانچه پرداختن به امور پژوهشی از ملزومات اصلی چنین موزهای است. با درک و اعتقاد به این مهم، موزه ملی ایران در دو سال گذشته با تشکیل کمیته پژوهشی متشکل از کارشناسان متخصص و با تجربه این موزه و برگزاری ۸۰ جلسه کاری در راستای ارتقا توانو جایگاه پژوهشی، اقدامات موثری را به ثمر رسانده است که با همراهی تمامی همکاران این موزه نتایج ارزنده آن در موارد گوناگون نمود یافته است. از جمله این اقدامات تهیه و تدوین آییننامه داخلی و دیگر انتشارات معمول موزه، ساماندهی و نظارت بر اجرای طرحهای پژوهشی کوتاه مدت و میانمدت طی دو سال که در برگیرنده ۱۴۰ طرح پژوهشی کوتاه مدت و مطالعات موردی و نیز ۸۰ طرح پژوهشی میان مدت بوده است.
گرجی گفت: ۴۴ مورد از طرحهای پژوهشی میان مدت در سال جاری درحال انجام بوده و برخی نیز خاتمه یافته است. بخشی از آنها اختصاص به طرحهای درون موزهای با محوریت پژوهش و معرفی آثار تاریخی فرهنگی و یافتههای باستانشناسی با هدایت و اجرای کارشناسان موزه داشته و نیز ۲۱ مورد از طرحهای پژوهشی مرتبط با پایاننامههای مقطع کارشناسی ارشد، ۶ مورد مقطع دکترای تخصصی و نیز ۵ مورد مربوط به پژوهشگران آزاد در مقطع دکتری از خارج از کشور داشته است که بخش اصلی آنها در حوزه باستانشناسی بوده است.
این درحالی است که به گفته رییس موزه ملی ایران، همکاری در ایجاد بانک سفال با پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس و پایگاه میراثفرهنگی زیویه و نیز غنیسازی آثار تاریخی فرهنگی موزه کشور، مساعدت در اجرای طرحهای پژوهشی مربوط به پژوهشکده زبانشناسی متون و کتیبهها، و پژوهشکده باستانشناسی و نیز دیگر مراکز علمی ـ پژوهشی نظیر سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی، انجمن ایرانشناسی و سازمان حفاظت محیط زیست و جز آن از جمله برنامههای مشارکتی و پژوهشی این موزه در سال جاری بوده است.