دهکده ای پنهان با دخمه های سنگی در سرعین

بسیاری از ما از وجود مجموعه بینظیر خانه های سنگی در روستایی در چهار کیلومتری سرعین بی اطلاع هستیم؛ روستایی که آثار باستانی آن از قبیل خانه های سنگی، دره زیبای ورنیاب و گورستان های متشکل از سنگ قبرهای دیدنی، این مکان را به یک موزه تاریخی، هنری و طبیعی تبدیل کرده است.

این روستای بکر به نام «ویند کلخوران» همچون بهشتی پنهان در استان اردبیل، شهرستان سرعین، بخش مرکزی، دهستان آب‌گرم قرار دارد.

در ابتدای مطلب به گورستان هایی اشاره کردیم. این گورستان ها در امتداد جاده روستای ویند کلخوران و در دامنه های تپه ها قرار دارد. سنگ قبرهای عجیب این گورستان به دست انسان های خلاق و ساکنان پیشین این سرزمین به شکل حیواناتی مانند قوچ، پلنگ و اشکال دیگری از قبیل صندوقی شکل، مکعب مستطیل و نقش های هندسی با حجاری هایی روی آن ها تراش خورده است. باتوجه به تحقیقات انجام شده و شباهت این اشکال و نقوش به سنگ قبرهای منطقه های همجوار، این گورستان به دوران سلجوقی، تیموری و صفوی تعلق دارد.

علاوه بر گورستان موجود در این منطقه، می توانیم به یک پدیده معماری، تاریخی و باستانی یعنی دهکده سنگی نیز اشاره کنیم. این روستا در زیر تپه ها و صخره های اطراف جای گرفته است که شکل کنده شدن خانه ها باعث به وجود آمدن این اثر شده است. مناطقی که خانه‌ های سنگی در آن قرار گرفته‌اند، قوردی قیه، تپه‌ی چله‌خانه، قره قیه و مسجد یری نامیده می‌ شوند. سفال هایی در سطح و داخل خانه های سنگی دیده می شود که متعلق به دوره های مختلف هستند؛ سفال ‌های مربوط به دوره‌ی اشکانی، سفال‌ ها و قوس‌ های جناغی در کنده ‌های صخره‌یی شبیه به آثار ساسانیان و هم چنین آثار و علایمی مربوط به دوران‌های اسلامی مانند سلجوقی، تیموری و صفوی که از استمرار استفاده از این خانه ‌های سنگی در طول تاریخ حکایت می‌ کنند.

در تپه‌ی چله ‌خانه، بیشتر خانه‌های سنگی در زیر زمین قرار دارند. البته سقف تعدادی از آن ‌ها بر اثر عوامل مختلف فروریخته و یا به‌سبب پر شدن فضاهای داخلی، امکان بازدید از آن ‌ها فراهم نیست. تعداد قابل توجهی از خانه ‌ها با ویژگی های منحصر به ‌فرد سالم باقی مانده‌اند که به دو مورد از آن‌ها می‌توان اشاره کرد؛ یکی از آن ‌ها در فاصله‌ی یک‌صد متری از جاده‌ی شنی منتهی به ویند کلخوران قرار دارد که در ورودی آن سکویی از سنگ به ارتفاع ۶۰ سانتی‌ متر از کف است که دو ستون استوانه‌ یی به قطر ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌ متر در دو طرف سکو قرار گرفته‌اند. هم چنین جاچراغی ‌ها و تاقچه‌ های کوچکی در داخل این واحد وجود دارند. در دو قسمت شمالی و جنوبی در ارتفاع ۶۰ سانتی‌متری حلقه‌ هایی از سنگ کنده شده‌اند که مانند این حلقه ‌های سنگی در قسمت پایین دیوار نزدیک کف وجود دارند، اما به‌ دلیل پر شدن کف مشخص نیستند. هر چند اطلاعات دقیقی درباره‌ی کاربری آن ‌ها د اختیار نیست، ولی از شکل ظاهری و ردیف کنده شدن آن‌ ها چنین به نظر می ‌رسد که این حلقه ‌های سنگی برای بستن دست و پای افراد و احتمالا اسرا و زندانیان به‌ صورت پشت به دیوار بوده است.

بسیاری از این خانه و کنده‌ های صخره ا‌یی این منطقه، پلانی مربع، مستطیل و بیضی‌ شکل و غیر هندسی دارند که همه نوع زیستگاه مانند اتاق ‌های منفرد و حجیم در ابعاد مختلف با راهروها و سر در‌های هلالی‌ و قوس ‌های جناغی مسطح با تاغچه ‌ها، جاچراغی و جای رختخواب وجود دارند که در دل کوه ‌ها و صخر‌ه های منطقه اند و به لحاظ تعداد زیاد، تنوع آن‌ ها و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی و باستانی به ‌صورت یکی از کانون‌های علمی،‌ تفریحی و گردشگری ممتاز می ‌توانند درآیند.

اگر هنوز برنامه ای برای سفر نوروزی خود تدارک ندیده اید، به شما پیشنهاد می کنیم که بازدید از این روستای دوست داشتنی را نیز در برنامه خود بگنجانید.

[Best_Wordpress_Gallery id=”21″ gal_title=”ویند کلخوران”]

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.