تعداد خانه های تاریخی در شهر یزد که به عنوان گسترده ترین بافت خشتی دنیا شناخته می شود کم نیست. در هر نقطه از کوچه پس کوچه های این بافت تاریخی یک در گرانبها وجود دارد و این داشته های گرانبها خود بزرگترین سرمایه های مردم این خطه کویری است. حداقل ۱۴۰ خانه و عمارت تاریخی ثبت شده در این شهر کویری وجود دارد که همواره به عنوان یکی از زیباترین عرصه های تبلور معماری اصیل ایرانی و نشان دهنده عظمت و بزرگی این شهر کویری می باشد و اغلب مسافران و گردشگران، مشتاق بازدید ازاین خانه های تاریخی هستند.
خانه های تاریخی یزد به لحاظ نوع معماری و بهره مندی از سازه های دارای کاربری متناسب با اقلیم منطقه، در نوع خود بی نظیر هستند و بادگیرها، حوض های فیروزه ای، استفاده از خشت و گل، گچ کاری های منحصر به فرد، اتاق های سه دری و پنج دری، شیشه های رنگی، استفاده از چوب به جای فلز علاوه بر اینکه زیبایی قابل توجهی به خانه های قدیمی و تاریخی یزد داده اند، زندگی در شرایط آب و هوایی این استان کویری را برای مردمان آن سهل تر کرده است.
از خانه های نفیس یزد که هریک ویژگی هنری، معماری و تاریخی ویژه ای دارند به شرح زیر می توان نام برد:خانه رسولیان، کلاه دوزها، خانه حاج علی اکبر قناد، خانه مشیر، خانه ملک زاده، خانه مرتاض، خانه حسینیان، خانه لاری ها، خانه اربابی، خانه امید سالار، خانه امام زاده ای و…
خانه رسولیان
خانه کلاه دوزها
کاروانسرای مشیر
خانه مرتاض
خانه لاری ها
