شهر تبریز به عنوان مرکز ولیعهدنشین عصر قاجار و دومین شهر پر رونق کشور از لحاظ داشتن خانه های قدیمی، بسیار در خور توجه است.رویای زندگی دراینخانه های بزرگ با معماری سنتی ، دیوارهای آجری ، حیاطی با حوضی از کاشیهای آبی ، پنجره های اروسی و ایوانی دلباز شاید در تصورات خیلی از ما ها وجود داشته است و شاید برای همین باشد که در بین تمام آثار تاریخی ، خانهها همیشه جذابیت متفاوتی داشتهاند. اینکه بدانی روزگاری این خانهها محل زندگی افرادی بوده که نقش موثری در تاریخ سیاسی ، فرهنگی ، اجتماعی ، علمی و هنری شهر و دیارت داشتهاند ، این شگفتی و وسوسه حضور در این چهار دیواریهای متفاوت ، بیشتر هم میشود. خانه پروین اعتصامی نیز یکی از این خانه های تاریخی بشمار می رود.
پروین اعتصامی در تاریخ۲۵اسفند سال ۱۲۸۵خورشیدی در خانهای در محله ششگلان تبریز و در کوچهای به همین نام ، متولد شد و تا سن ۶سالگی که به همراه خانواده به تهران مهاجرت نمود ، در این خانه پرورش یافت.خانه پروین اعتصامی که محل تولد و زندگی این بانوی شاعر تا هفت سالگی بوده ، بنایی وسیع و دلباز دارد ، حیاط بزرگ خانه با باغچه ها و حوض میانش چشم انداز اولیهای است که به دیدن ساختمان آجری دو طبقه انتهایش راهنمایی تان می کند. از زمان افتتاح رسمی این خانه مجسمه ای از پروین نیز در ابتدای پله ها ایستاده ؛ گویی همپای دیگر مهمانان به دیدار زادگاه و خانه کودکی خود آمده است. خانه پروین اعتصامی از دو طبقه و یک زیر زمین تشکیل شده که یک هشتی ورودی آن به ساختمان است. دو اتاق و یک سالن با دو ورودی شرقی و غربی منظرخلوت و دلنشینی از طبقه اول خانه است. دو بهار خواب ، سه اتاق که یکی از آنها به آب انبار قدیمی راه دارد و یک تنور پخت نان که طی مرمت از زیر خاک بیرون آمده است هم در طبقه بالای راه پله قرار دارند.
زیر زمین خانه هم از یک حوضخانه با سقف کلیل آذری و پنج اتاق گهوارهای تشکیل شده است. خانه پروین اعتصامی از زمان افتتاحش تا به امروز محل دائمی نمایشگاه های اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی است که باعث شده هر بار بازدید از آن ، با نمایش آثار هنری و صنایع دستی ، لطف خاصی داشته باشد.