هنگام قدم زدن در کوچه های باریک و محصور با برج های سر به فلک کشیده، کمتر کسی می تواند حدس بزند که قدمت شهر شیبام حدود ۱۷۰۰ سال است. شهر شیبام در منطقه مرکزی حضرموت کشور یمن واقع شده و ریشه در دوران پیش از اسلام دارد که یادگاری از ساخت و سازهای قرن نهم به شمار می آید.
روایت است که پادشاه «شبام بن حضرموت بن سبا الأصغر» این شهر را بنا نهاده است، بنابراین شهر به عنوان «شبام» نامگذاری شده است. شیبام همچنین به “شیکاگوی صحرا” و “منهتن خاورمیانه” نیز معروف است. شیبام ۷۰۰۰ نفر جمعیت دارد.
شیبام به عنوان اولین شهر روی زمین با طراحی جامع عمودی شناخته می شود. این شهر در سال ۱۹۸۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
شیبام انواع مختلفی از ساختمان های را در خود جای داده است که چهار تا هشت طبقه می باشند. ساخت آن ها از سال ۳۰۰ بعد از میلاد آغاز شده اما در حال حاضر قدمت بیشتر ساختمان ها به سال ۱۵۳۲ می رسد.
روایت است که مردم شهر “شبوه” بعد از منهدم شدن این شهر به سبب جنگ های داخلی بین ملوک یمن به این منطقه آمده و شهر “شبام” را بنیادگذاری کرده‌اند. در آغاز نام شهر را “شباه” گذاشته اند که با مرور زمان حرف (ه) به حرف (میم) تبدیل یافته است.
این شهر به لطف دیوار حلقه زده به دور خود، توانسته نزدیک به دو هزار سال از سیلاب مصون بماند.
شیبام به دلیل قرار گرفتن در مسیر تجاری ادویه و بخور خوشبو، به یکی از قطب های ثروتمند در فلات عربستان تبدیل شده است.
چندین سازه از اولین ساخت و سازهای شیبام باقی مانده است که از جمله آن ها می توان به مسجدی با قدمت ۹۰۴ و قلعه ای با قدمت ۱۲۲۰ اشاره کرد.
لازم به ذکر است که شهر پس از یک سیل ویرانگر، در سال ۱۵۳۲ بازسازی شد. همین حادثه باعث شد که دیوار اطراف شهر مستحکم تر ساخته شود.
این شهر با زمین های حاصلخیز برای کار کشاورزی احاطه شده که همزمان از یک سیستم یکپارچه شهری برای تهیه مواد غذایی و ساختمانی استفاده می شود. پس از برداشت محصولات از زمین های اطراف، خاک برای ساخت و ساز در داخل شهر جمع آوری می شود. به طور کلی ساخت و ساز یک فرآیند مداوم است که ساختمان ها نیاز به نگهداری و تعمیر دارند. روش های مبتکرانه در برنامه ریزی شهری شیبام به خصوص معماری هماهنگ با فرهنگ سنتی مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
