کاروانسرای قصر بهرام؛ وعده‌گاه عاشقان آسمان کویر

کاروانسرای شاه عباسی قصر بهرام که به کاروانسرای عباس‌آباد‌ نیز مشهور است و د‌ر حال حاضر به عنوان پاسگاه شکاربانی پارک ملی کویر و نیز مهمانسرایی برای اقامت گرد‌شگران و محققان مورد‌ استفاد‌ه قرار می‌گیرد.

کاروانسرای قصر بهرام از آثار تاریخی دوره صفویه و یک کاروانسرای شاه عباسی است که در سر راه قدیمی و تاریخی کاروان رو کویری اصفهان، کاشان، خوار(گرمسار) و خراسان قرار داشته است.

این کاروانسرا در جنوب گرمسار و شمال شرقی دریاچه نمک واقع شده و در سر راه قدیمی و تاریخی کاروان‌های اصفهان‌، کاشان‌ و خراسان بوده است.

قصر بهرام (9)

پلان بیرونی این بنا چهار گوش و دارای چند برج با دو دروازه شمالی و جنوبی است و رو کار آن با سنگ‌های بزرگ آهکی سفید رنگ‌ صیقل داده شده است.

قصر بهرام (5)

در اطراف این بنا‌، شش برج ‌بنا شده و سر در آن نیز از سنگ بزرگ یکپارچه‌ای تشکیل و در دو طرف سر در بنا دو اتاق کوچک قرار دارد که گویا قراول خانه بوده است‌.

قصر بهرام (2)

اندرون خانه آن نیز محوطه ای بزرگ است که گرداگرد آن ۲۰ اتاق کوچک و یک در‌ بدون روزنه با پوشش گچی قرار دارد و در دو سوی شرقی آن یک صحن بزرگ ساده با طاق بلند ضربی و در بدنه غربی تالاری وسیع با شاه نشین و طاقچه‌های در دور آن و ایوانی در جلو دیده می‌شود‌. همچنین در زیر آن سردابی کهنه قرار دارد.

قصر بهرام (12)

تاریخ اصلی بنا روشن نیست، اما از نشانه‌ها و سفال‌هایی که پیرامون بنا بدست آمده، به نظر می‌رسد این بنا پیش از دوره صفوی نیز بر پا بوده است.

قصر بهرام (6)

در این منطقه علاوه بر کاروانسراهای قصربهرام و عین الرشید و قصر حرمسرا، دو شاهکار عمرانی شامل جاده سنگفرش و تاسیسات آبرسانی(‌از چشمه شاه به قصر بهرام) با سابقه تاریخی ۴۰۰ ساله وجود دارد که در نوع خود در سطح کشور کم نظیر و حتی بی‌نظیر هستند.

قصر بهرام (8)

یکی ‌از شاهکارهای عمرانی دوره صفویه در منطقه سیاه کوه، احداث حدود هفت کیلومتر کانال آبرسانی از چشمه شاه به قصر بهرام است.

این کانال آبرسانی از تاسیسات منحصر بفرد در زمینه انتقال آب است. برای انتقال آب چشمه شاه به قصر بهرام در زمان احداث آن‌، سنگ تراشان با تراشیدن سنگ‌هایی از جنس تراورتن، ناودان‌های سنگی ساختند که طول برخی از آنها به ۳ متر می‌رسد. این قطعات سنگی به گونه‌ای بسیار استادانه، تراش خورده که لبه انتهایی آنها به صورت نر و ماده در یکدیگر قرار می‌گرفت و کانال پیوسته‌ای را به طول ۷ کیلومتر از چشمه شاهی تا بنای قصر بهرام برای انتقال آب ایجاد می‌کرد.

قصر بهرام (10)

قصر بهرام (11)

مسیر این کانال سنگی آبرسانی ابتدا به حوض جنوبی قصر حرمسرا وارد شده و پس از گذشتن از حوض داخل حرمسرا به سمت کاروانسرای قصر بهرام ادامه می‌یابد. همچنین در فاصله حدود ۱۰۰ متری قبل از قصر بهرام حوض بزرگ دیگری قرار دارد‌ که از آن احتمالاً به عنوان ذخیره کردن آب استفاده می‌شد. همچنین شاخه‌ای از این آبراهه سنگی قبل از ورود به قصر بهرام به حمام قصر منشعب می‌شود. در ادامه این آبراهه به حوض داخل قصر بهرام منتهی می‌شد و مورد استفاده ساکنین قرار می‌گرفت.

قصر بهرام (4)

قصر بهرام (13)

در حال حاضر بخش‌هایی از این آبراهه به خصوص در اطراف قصر بهرام تخریب شده‌ و بخش‌های دیگر آن کمابیش سالم مانده است.

قصر بهرام (1)

مسیر دسترسی: کاروانسرای قصر بهرام د‌ر ۱۵۴ کیلومتری جنوب تهران و بر سر راه جاد‌ه سنگی قد‌یمی و کاروانروی کویری اصفهان ـ کاشان ـ گرمسار قرار د‌ارد.

نادره مشهور

سلام، من نادره مشهور هستم، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی گردشگری از دانشگاه تبریز و مدیرعامل شرکت بینش فراگیر ارک سفر. به گردشگری، عکاسی و گرافیک علاقه مندم و در زمینه توسعه کسب و کارهای جدید نیز فعالیت دارم. فعالیت خود را در حوزه رسانه و گردشگری از سال 92 و از روزنامه ارک آغاز کردم. در ارک توریسم مقالاتی در حوزه جاذبه‌های گردشگری تاریخی تالیف میکنم. مدیر اجرایی پروژه یک دقیقه با تبریز هستم و ترجمه مقالات به زبان آلمانی و فرانسه را بر عهده دارم. به واسطه علاقه به برنامه نویسی و گرافیک بخشی از مسئولیت توسعه وب سایت ارک توریسم را نیز بر عهده گرفته ام. امیدوارم روزی ارک توریسم به مرجع اصلی اطلاعات گردشگری ایران و تبریز تبدیل شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.