هشترود به دلیل دارا بودن محوطه های باستانی فراوان، ارزش تاریخی و سابقه تمدن خود را به تصویر می کشد. یکی از این جاذبه های تاریخی این شهر مسجد جامع هشترود است که قدمتی معادل با دوره قاجار دارد و از ظرایف و زیبایی‌های ابنیه آن دوره برخوردار است.
مسجد جامع هشترود در سال ۱۲۵۹ یعنی زمان قاجار توسط اسکندر خان ابن مرحمت و محمد صادق خان حسین قلی خان بنا شده است.
از ویژگی های برجسته این بنا می توان به کتیبه مرمری منصوب بر بالای محراب مسجد، پایه های سنگی با سر ستون مقرنس کاری و قطار بندی شده اشاره کرد.
کتیبه مرمری این مسجد با شکل محراب با متن و حواشی به شرح زیر است، فوقانی سنگ: الله – محمد – علی – فاطمه – حسن – حسین.
متن نوشته شده بر روی کتیبه نیز به این صورت است: در عهد دولت سلطان زمان و شاهنشاه دوران محمدشاه قاجار ۱۲۵۹ این مسجد را عالیجاه اسکندرخان بن مرحمت و غفران پناه محمد صادق خان ابن حسین قلی خان چهار اویماق شقاقی بنا نمود.
حاشیه نوشته شده بر روی کتیبه: خوش منزل باصفاست این جا گویا نظر خداست این جا.
گنبدها به فرم عرقچین روی طاق‌ها کار شده است. مسجد شامل ایوان در جنوب، ورودی و کفش کن در سمت شرقی و شبستان است. ردیف شمالی و غربی گنبدهای مسجد به صورت نیم طبقه برای استفاده خانم‌ها با طاق کلیل مسقف شده است. مالکیت مسجد و ملحقات آن و میدان جنوبی اوقافی است.
این بنا از نظر تاریخی و معماری دارای اهمیت ویژه است. این مسجد با میدان جنوبی از طرف مغرب به خیابان اصلی شهر و از سه طرف دیگر آن کوچه است. خانه‌های مسکونی و مخروبه سمت شرقی که فاقد ویژگی‌های معماری و تاریخی می‌باشد به وسعت یک هکتار از طرف شهرداری خریداری شده و با ضوابطی که میراث فرهنگی اعلام کرده است (ضوابط برای حریم استحفاظی و حریم منظری) به صورت مجموعه فرهنگی برای طراحی به مشاور ابان داده شده و در طی مراحل طراحی، میراث فرهنگی نظارت داشته است.
در زیر فضای مسجد چشمه‌ای به حوضخانه مسجد که ۲ متر پائین تر از کف حیاط است، جاری است.
این مسجد تاریخی و زیبا در خیابان اصلی شهر هشترود واقع شده و یکی از جاذبه های گردشگری این شهر به شمار می آید.
