محوطه باستانی شادیاخ نیشابور

این اثر تاریخی، از اوایل سده سوم هجری که مسکونی شده است تا سال ۶۶۹ هجری که زمین‌لرزه آن را در هم درنوردیده، اهمیت ویژه‌ای داشت. بخشی از بقایای شهر کهن نیشابور در آن محل نهفته ‌است. این مکان همچنین جایگاه زندگی شیخ عطار نیشابوری بوده‌ و اکنون نیز آرامگاه وی به همراه آرامگاه خیام نیشابوری در آن محله قرار دارد. در کاوش‌‌های باستان‌‌شناسی که در سال ۱۳۷۹ در این محل انجام گرفت شماری از بناهای معماری آن زمان مانند تالار عام، اندرونی و خانه‌‌های ویژه، آهنگری، سفالگری و شیشه‌‌گری در آن منطقه پیدا شد. افزون بر بناها از مکشوفات آن کاوش می‌‌توان شماری اسکلت که زیر آوار زلزله مانده بوده‌‌اند و همچنین ظرف‌ ها و لوازم فرهنگی مانند سازه‌‌های سفالی و شیشه‌‌ای و گچبری‌‌ها، نام برد. بخشی از بقایای باستانی آن منطقه و همچنین عکس‌‌هایی از اکتشافات به دست‌ آمده در موزه شادیاخ، که در نزدیکی همان مکان است نمایش‌داده می‌‌شود.

در بیش‌تر آثار برجای مانده پس از قرن سوم هجری، هر جا سخن از نیشابور است، نام شادیاخ نیز به میان می‌آید. الحاکم نیشابوری در تاریخ نیشابور (الحاکم) می‌نویسد:

شادیاخ از مشهورترین محله‌های نشابور و جایگاه عبدالله بن طاهر آن‌جا بود. دلیل سبب بنای شادیاخ توسط داستان معروفی شرح داده می‌شود. این کاخ توسط عبدالله بن طاهر بنیان نهاده شده و به اشتباه به غازان خان نسبت داده می‌شود.

کاخ شادیاخ، مدت‌ها مرکز و مقر حکمرانان خراسان بود و تا ۶۱۸ که شادیاخ مانند دیگر محله‌های نیشابور در حملهٔ مغول با خاک یکسان شد، محله‌ای آباد و زیبا بود.

یعقوب لیث که در سال ۲۹۵ هـ. ق وارد نیشابور شد، دستور داد تا باغ‌های بزرگی در شادیاخ احداث کنند که به مرور همهٔ آن‌ها جای خود را به خانه‌های مسکونی دادند.

در دورهٔ سامانیان و غزنویان، نیشابور مرکز و مقر سپهسالار خراسان بود و کاخ شادیاخ، محل رسیدگی به امور بود و در اختیار سپهسالار قرار داشت.

طغرل اول سلجوقی – پس از پیروزی بر سلطان مسعود- وارد نیشابور شد (۴۲۹ هـ. ق) و در کاخ شادیاخ تاجگذاری کرد. الب ارسلان – دومین سلطان سلجوقی و بردارزادهٔ طغرل- نیز دستور داد تا کاخ شادیاخ را تعمیر کنند. وی جشن عروسی پسرش –سلطان محمد (ملکشاه)- با دختر خاقان را در همین کاخ برپا نمود.

در حملهٔ مغول، شادیاخ –مانند دیگر مناطق و محله‌های نیشابور- ویران گردید و از آن امروزه خرابه‌هایی بر جای مانده‌است.

139301091545393472431304

shadiyakh16

نادره مشهور

سلام، من نادره مشهور هستم، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی گردشگری از دانشگاه تبریز و مدیرعامل شرکت بینش فراگیر ارک سفر. به گردشگری، عکاسی و گرافیک علاقه مندم و در زمینه توسعه کسب و کارهای جدید نیز فعالیت دارم. فعالیت خود را در حوزه رسانه و گردشگری از سال 92 و از روزنامه ارک آغاز کردم. در ارک توریسم مقالاتی در حوزه جاذبه‌های گردشگری تاریخی تالیف میکنم. مدیر اجرایی پروژه یک دقیقه با تبریز هستم و ترجمه مقالات به زبان آلمانی و فرانسه را بر عهده دارم. به واسطه علاقه به برنامه نویسی و گرافیک بخشی از مسئولیت توسعه وب سایت ارک توریسم را نیز بر عهده گرفته ام. امیدوارم روزی ارک توریسم به مرجع اصلی اطلاعات گردشگری ایران و تبریز تبدیل شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.