“شهرستان سنقر” یا “سنقر کلیایی” یکی از شهرستان‌های استان کرمانشاه در غرب ایران است. اگر شهرهای همدان و کرمانشاه و سنندج را به عنوان رئوس یک مثلث در نظر بگیریم شهرستان سنقر کلیایی با مساحتی حدود ۲۲۴۲ کیلومتر مربع تقریباً در مرکز مثلث در شمال شرق استان کرمانشاه واقع شده‌است.
شهرستان سنقر در جلگه همواری واقع شده و اطراف آن را رودخانه، سبزه زار، باغات و بیشه‌زار و کوه‌های دالاخانی(به معنی آشیانه عقاب‌ها) مادیان کوه؛، کمر زرد، بوسوار، زن مرد و…. فراگرفته‌است که تا اواخر تابستان از برف زمستانی پوشیده‌است.
این شهرستان از مناطق سراب، فعله گری، کلیایی، کیونانات و فارسینج تشکیل شده‌است. از روستاهای آن سطر، باوله، فارسینج، گردکانه، حسین اباد، شمسک، قوریچای، تپه رش و غیره می‌توان نام برد.
وجه تسمیه:
سنقر یک کلمه ترکی به نام نوعی پرنده شکاری است و به تنهایی یا در ترکیبات مختلف در نام شهرها و روستاهای متعدد وجود دارد؛ به عنوان مثال روستای سنقر واقع در دهستان میان‌کوه بخش چاپشلو در شهرستان درگز و سنقرآباد که نام روستاهایی در اطراف کرج، باخرز و کندوان است.
آب و هوا:
شهر سنقر دارای زمستان سرد و طولانی با سرمای سخت و سنگین است. تابستانش گرم و کوتاه، بهارش وحشی و پاییز آن خسته کننده است. ارتفاع زیاد و عرض جغرفیایی نسبتاً بالا موجب پیدایش شرایط آب و هوایی سرد در سنقر شده است. زمستان سنقر از اواسط آبان شروع شده تا اواخر فروردین ادامه دارد. دی ماه سردترین ماه سال است. در این ماه متوسط حداقل دمای هوا به ۴/۱۱- درجه سانتی‌گراد و روزهای یخبندان آن در سال به ۱۰۹ روز می‌رسد. بر اساس همین اطلاعات تیر و مرداد گرم‌ترین ماه‌های سال می‌باشند. در این ماه متوسط حداقل دمای هوا به ۸/۲۴ درجه سانتی گراد می‌رسد.
شرایط آب و هوایی این شهرستان برای پرورش مرغ گوشتی بسیار مناسب و از مناطق مهم استان در جهت تولید گوشت سفید می باشدو با دارا بودن بیش از صد واحد مرغداری ، مقدار قابل توجهی گوشت سفید روانه بازارمصرف داخل شهرستان و استان می نماید.
زبان:
زبان ترک های سنقر، آذربایجانی است که به سبب وضعیت زندگی مردم اختلاط زیادی با فارسی و کردی پیدا کرده است. کردهای منطقه به گویش کردی کلیائی سخن می‌گویند که از شاخه‌های گویش کردی جنوبی است. این گویش در میان گویش‌های کردی جنوبی نزدیکی بسیاری با گویش کردی صحنه و نیز کردی فیلی منطقه ایلام نشان می‌دهد و از سوی دیگر همانند کردی سورانی در هنگام صرف فعل حال و گذشتهٔ استمراری پیشوند “ئه” می‌گیرد. تفاوت عمده این گویش با کردی سورانی که این دو را از هم متمایز می‌کند، ارگاتیو نبودن کردی کلیائی است که آن را در گروه گویش‌های کردی جنوبی قرار می‌دهد. این گویش همچنین با گویش کردی گروسی نیز شباهت بسیاری دارد.
جاذبه های گردشگری:
سنقر با توجه به داشتن ارتفاعات برفگیر ودره های عمیق و چشمه سارهای فراوان، منطقه پر جاذبه ای است. از جمله جاذبه های گردشگری این شهرستان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) سراب گزنهله
۲) ارتفاعات دالاخانی و چشمه بسیار زیبای سهیل در ارتفاعات منطقه
۳) باغات سه آسیاب و حاشیه پردرخت رودخانه سنقر چای
۴) دره روستای حسین آباد و قوری چای
۵) حاشیه رودخانه گاورود و بقعه متبرکه امامزاده هادی
۶) دره های سرسبز و پر آب دهستان کیونانات که بی شباهت به منطقه پاوه نمی باشد
۷) میمون دکانی واقع درپشت کوه سراب گزنهله
۸) سنگ تاریخی و حمام قدیمی روستای قروه در ۶۴ کیلو متری سنقر
۹) بقعه مالک و بقعه متبرکه امامزاده احمد (ع)
۱۰) آثار روستای کلگاه زمان و تپه باستانی روستای کلک و قنات روستای جوکان
۱۱) آثار تاریخی موجود در روستای گلویچ
۱۲) حمام قدیمی روستای دهنو
