اسکناس های قدیمی در تبریز

چاپ و نشر اسکناس که توسط حکومت ملی آذربایجان انجام گرفت ، نیز از جمله اقداماتی بود که متأسفانه تا بحال پژوهش ژرفی در این باره از سوی پژوهشگران به عمل نیامده است که اینک به آن می پردازیم.

فرقه دموکرات آذربایجان بدون اینکه حتی بانک ناشر اسکناس داشته باشد در اواخر سال ۱۳۲۴, باعجله یکسری اسکناس را چاپ و در جریان گذاشت.این اسکناس ها بصورت بسیار ابتدایی و با کاغذهای معمولی که به اصطلاح کاغذ کاهی نامیده می شود ، بدون هیچگونه سیستم های ایمنی معمول در صنعت چاپ اسکناس (برای جلوگیری از تقلب) آماده شده بود و بوسیله ی چاپخانه های معمولی چاپ گردیده بود ، طرح آن بسیار ساده و ابتدایی و پشت اسکناس ها بدون هیچگونه طراحی و به شرحی که بعدا خواهد آمد فقط دارای سه جمله با خط نستعلیق ، به رنگ مشکی چاپ شده بود .

377113_311366768893859_2061654065_nعلاوه بر  به کار بردن زبان ترکی ، واحد پول ایران را نیز که ریال است به قران و تومان تغییر دادند . در متن اسکناس حتی تومان را نیز (که یک واژه ترکی مغولی و به معنای ده هزار است) به” تومن” تبدیل کرده اند.  در این اسکناس ها هیچ واژه فارسی یا لاتین به کار برده نشده ولی بعدا متوجه شدند که اعداد ، عربی هست ، برای خارجی ها آشنا نیست. از این روی در بالای اسکناس دوباره اعداد لاتین را با ماشینهای دستی ، پرفراژ کردند .

در وسط اسکناس یک طرح بیضی اسلیمی مانند چاپ شده و در میانه آن به خط نسخ این جمله دیده میشود ” آذربایجان ملی حکومتین خزانه دارلیق سندی” . در سمت راست شماره ی ردیف اسکناس با ماشینهای معمولی شماره زنی اضافه گردیده است. در سمت چپ نیز یک مهر دایره ای شکل از همین مهرهای لاستیکی دستی معمولی با استامپ آبی زده شده است که در آن نیز جمله “آذربایجان ملی حکومتین” و در زیر آن تاریخ اسفند ۱۳۲۴ دیده می شود. در قسمت زیرین اسکناس دو عبارت خزانه دار و وزیر دارایی و یا به گونه ای که خود به کار برده اند “مالیه وزیری” به چشم می خورد .

امضای اسکناس ها نیز از ۵ قرانی تا ۱۰ تومانی به صورت چاپی است ولی اسکناس های ۵۰ تومانی به خاطر مبلغ زیاد آن با دست امضاء شده است که معمولا وزیر مالیه با جوهر آبی و خزانه دار با جوهر قرمز امضاء کرده اند.

384691_311366565560546_1782331666_n

386376_311368105560392_2055494791_n

386052_311367345560468_1277800058_n

383200_311368598893676_844169872_n

 

اسماء بهتاش

من اسماء بهتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت بینش فراگیر ارک سفر هستم. دوره کارشناسی رو در رشته مدیریت جهانگردی و دوره کارشناسی ارشد رو در رشته اکوتوریسم دانشگاه تبریز گذروندم. از اوایل تحصیلم به مباحث گردشگری علاقمند شدم و تصمیم گرفتم علاوه بر تحصیل، در این زمینه فعالیت کنم. از این رو، تصمیم خودم رو با تولید محتوای گردشگری برای ضمیمه گردشگری سفرنامه ارک عملی کردم. همچنین به عنوان سردبیر نشریه کوله پشتی، فصلنامه تخصصی گردشگری انجمن علمی جغرافیا و گردشگری دانشگاه تبریز، در کنار هم‌تیمی‌های خوش ذوقم بودم. از سال ۱۳۹۳، کسب و کار ما با عنوان ارک توریسم، وب‌سایت تولید محتوای تخصصی گردشگری، راه اندازی شد. من به مباحث فرهنگی علاقه‌مندم و در مورد فرهنگ تبریز در ارک توریسم می‌نویسم. به زبان‌های فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی مسلطم. راهنمایی تور و اجرای رویدادهای گردشگری از دیگر فعالیت‌های مورد علاقه‌ام هست. از سال ۱۳۹۶ نیز در پروژه یک دقیقه با تبریز با هدف تولید محتوای ویدیویی برای شهر زیبای تبریز همکاری می‌کنم.

10 Comments

  1. اطلاعات جالبی بود و باعث شد نگاهی به کتاب هایی که دارم تو این زمینه بندازم ، جالبه که تو یکیشون که در مورد تاریخچه اسکناس های تمام کشورها می باشد در این دوره زمانی ،در مورد ایران فقط این اسکناس ها ثبت شده. تو کتاب دیگه که از سال ۱۹۶۱ به بعد رو بررسی می کنه اسکناس های پهلوی به بعد رو هم شامل میشه. اگه علاقه مند باشید قسمت های مربوط به ایران رو در لینک های زیر قرار دادم.
    http://www.mediafire.com/download/wk0sluya9b00bmq/Untitled1.pdf
    http://www.mediafire.com/download/e2zjbda9b4ckjht/Untitled2.pdf

    1. خیلی ممنون که اطلاعاتتون رو در اختیارمون قرار دادین.

  2. من یکی از این ۵۰ تومنی ها دارم چند میخرید؟

    1. اگه اصل باشه و روش نوشته یا خط خورگی و لکه نباشه حدود ۱۵ میلیون می ارزه. دوس داشتی برام پیغام بذار.

  3. kheyli mamnoonam (:

  4. بعد از پایان دوره کوتاه این حکومت ارزش پول هایی که دست مردم بود از بین رفت ؟

  5. بله ۵۰ تومنی هست با این آدرس ایمیل مکاتبه کن

  6. ppoonnyy1633@yahoo.com

    این ایمیل منه برای۵۰ تومنی پیشه وری

  7. باسلام خدمت دوستان گرامى

    موسسه مانا تمبر بابیش از ١٠ سال تجربه کارى در زمینه کلکسیون هاى تمبر سکه و اسکناس در تبریز آماده ارائه هرگونه راهنمائى و مشاوره مى باشد.
    تبریز چ شریعتى پاساژ گلستان پائین همکف موسسه مانا تمبر
    ۰۹۱۴۱۰۲۰۷۸۸ انارچى
    http://www.manastamp.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.