اَرَس (در ترکی آذربایجانی:آراز) نام رودخانهای نسبتاً پرآب و خروشان است که از منطقه آرپا چای در آناتولی ترکیه سرچشمه گرفته ، از مرز ترکیه نخجوان جلفا و ارمنستان گذشته و پس از گذر از مرز ایران و جمهوری آذربایجان وارد جمهوری آذربایجان گشته و به رودخانه کورا میریزد.
رودخانه ارس در سال ۱۸۱۳ میلادی در پی عهدنامه ترکمنچای به عنوان مرز ایران و روسیه برگزیده شد و تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه افزوده شد.
بعدها ایران و اتحاد شوروی با هم سدی در ناحیه پلدشت به نام سد ارس بنا نمودند. در حال حاضر سد خداآفرین و سد قیزقعلهسی به صورت مشترک با جمهوری آذربایجان بر روی ارس احداث میشود.
بر روی ارس تا کنون پنج پل ساخته شده است که عبارتنداز: پل آهن جلفا ، شوسه جلفا ، پل پلدشت در شهرستان ماکو ، پل خدا آفرین در قره داغ ، پل نوردوز در مرز ارمنستان.
با توجه به محدودیت و کمبود مکانهای مناسب برای ماهیگیری در کشور و تهی شدن ماهی ها از معدود رودخانه های در قید حیات ، اکثر دوستان علاقمند به این رشته ناچارا به نزدیک ترین و قابل دسترس ترین سدها مراجعه میکنند که متأسفانه راههای منتهی به این سدها اکثرا ناهموار و خاکی است و گردشگران با مشکلات و مشقت زیادی تا رسیدن به مقصد مواجه میشنوند.
مشکل بعدی پس از طی راه های مذکور واگذاری سدها به پیمانکاران پرورش ماهی است که در سدهای کوچک عملا ماهیگیری را غیر ممکن میکند. رودخانه ارس فضایی مناسب و قابل دسترس برای علاقه مندان این رشته ی ورزشی و تفریحی است که با کسب مجوز از مراجع ذیصلاح می توانید در آنجا به ماهیگیری بپردازید.
انواع ماهی های رود ارس
دو طرح تحقیقاتی طی سالهای ۱۳۸۱-۱۳۸۰ جهت شناسایی ماهیان رودخانه ارس و دریاچه سد ارس انجام شد. تعداد ۱۲ ایستگاه در نقاط مختلف رودخانه و دریاچه سد ارس جهت نمونه برداری در نظر گرفته شد. نمونه برداری بصورت فصلی و با استفاده از ابزار مختلف صید شامل دستگاه الکتروشوکر-سالیک و پره انجام گرفت. نتایج حاصل از شناسایی ها نشان داد که تعداد ۲۴ گونه های ماهی متعلق به ۷ خانواده در رودخانه ارس وجود دارد و تعداد ۱۵ گونه ماهی از ۵ خانواده در دریاچه پشت سد ارس زندگی می کنند. خانواده های شناسایی شده شامل: Cyprinidae – Siloridae – Baltoridae Cobitidae – Poecilidae – Percidae – Gobiidae می باشند که خانواده کپور ماهیان با ۱۵ گونه در رودخانه ارس و ۱۱ گونه در دریاچه ارس از بیشترین تنوع برخوردار هستند.
نکاتی که هنگام ماهیگیری در سد ها باید مورد توجه قرار گیرد:
۱٫ قبل از مراجعه به سد مورد نظرتان حتما نسبت به ماهی های مستقر در سد شناخت کافی داشته باشید و هرگز سدی را که نسبت به آن اطلاع و شناخت کافی ندارید برای ماهیگیری انتخاب نکنید.
۲٫ انتخاب مکان مناسب مهمترین گام در صید موفق است. طبق تحقیقات ارائه شده ، ازدحام ماهی ها عمدتا در ابتدای ورودی رودخانه های اصلی به سدها است. دلایل این امر عبارتند از : اول غلظت اکسیژن مطلوب در ورودی رودخانه ها به سد. دوم مواد غذایی که توسط رودهای منتهی به سد وارد حوزه ی سدها میشود. سوم به علت ازدیاد جمعیت حشرات ، ماهی های کوچک و سایر آبزیان در این مکان ها و مناطق کم عمق.
برخلاف ذهنیت برخی از افراد که فکر می کنند ماهی های بزرگ در نقاط پرعمق سد ساکن هستند اما نقاط عمیق و با عمق بیشتر از ۱۵ متر مناسب ماهیگیری نیست. علت این امر فشار بالای آب ، کمبود اکسیژن و مواد غذایی در نقاط پر عمق است. عمق ایده آل برای صید اکثر ماهی ها بین ۲ تا ۸ متراست. البته به استثنای فصل زمستان که به علت کاهش دمای آب ، ماهی ها در نقاط عمیق سد ساکن می شوند.
۳٫ برای ماهیگیری به هنگام صبح ، ابتدای ورودی سدها یعنی اولین جایی که نور آفتاب به سطح آب میتابد ، انتخاب مناسبی خواهد بود و برای همین کار در عصر ، آخرین مکانی که هنگام غروب ، نور آفتاب به آن جا ختم می شود.
۴٫ طعمه پاشی یک اصل مهم در ماهیگیری است ، با دقت مکان مورد نظر را قبل از شروع ماهیگیری متناسب با نوع ماهی هدف و تعیین عمق مناسب طعمه پاشی کنید.
۵٫ از ماهیگیری در مناطق دارای بستر گیاهی انبوه یا سنگلاخی زیاد خودداری کنید چون باعث گیر کردن وزنه یا ریسه می شود.