“تیمره ” قدیمی ترین نقطه استان مرکزی و کشور است که آوازه های گذشتگان را در دل سنگ نگاره های آن می توان شنید و رد پای نیاکانی را که روزگاری در تلاش برای زندگی بودند را دید، تیمره پناه اولین خطوط نوشتاری بشر است که خودپناهی جز کوهها و صخره ها ندارد. تاکنون بیش از ۲۱ هزار سنگ نگاره با ۴۰ هزار سال قدمت در منطقه تیمره خمین کشف شده است.
در میان صخره های تیمره در شهرستان خمین، پر از طرح ها و نقاشی های ابتدایی و جالبی است که حکایت انسان های اولیه و عصر حجر را برای انسان های عصر فناوری بازگو می کند، صخره هایی که در زیباترین فصل خدادادی جلوه ای دیگر یافته است.
این سنگ‌نگاره‌ها گویای دورانی است که بشر به ابزار نخستین شکار (سنگ‌های تیز) و رام کردن حیوانات و پس از آن کشاورزی و کاشت گیاهان روی آورد.
گستردگی و فراوانی سنگ‌نگاره‌ها، تنوع تکنیکهای حکاکی، قدمت آنها و… باعث شده تا یکی از گسترده‌ترین نقوش صخره‌ای ایران در این منطقه قرارگیرد. هنرهای صخره ای یا سنگ نگاره های خمین از کهن ترین ادوار گذشته به شمار می آیند که در هیچ جای دنیا بدیلی برایش متصور نیست و به تعبیری مادر تاریخ ، هنر، زبان ، خط ، اسطوره ها و فرهنگ ها، سنگ نگاره ها هستند.
آن زمان که خط و نگارشی وجود نداشته و آدمی مجبور بوده، مجموعه اطلاعات معیشتی و شکار، حفاظت، و اعلام خطر، آیین و رسومات و شیوه زندگی را از طریق نقش و نگاره ها به دیگران منتقل کند، این سنگ نگاره های منحصر به فرد به وجود آمد. عمده نگاره ها مربوط به جانوران بویژه بز کوهی و شکار آنان توسط انسان است و ابزار اصلی شکار انسان تیر و کمان و نیزه بوده است.
از دیگر آثار شگفت انگیز این منطقه شباهت این نقشها با قاره های دیگر است زیرا نقش های متعددی که در هزاران سال پیش حکاکی شده اند در قاره هایی ایجاد شده که عمر کشف بعضی از آنها از ۵۰۰ سال فراتر نمی رود و آنقدر این نقوش شبیه یکدیگرند که گویی کار یک هنرمند واحد است.
با بررسی های صورت گرفته، تصاویر پستانداری همانند بزکوهی، قوچ، پلنگ، گرگ، گوزن، شیر، گراز، آهو، گورخر، شتر و پرنده گانی همانند کبک، بوقلمون، هد هد و درنا، بیشترین نگاره ها را تشکیل می دهد.
شکار با چماق ، کمند، چنگک تصاویر شکارچیان سوار بر اسب، رقصهای جادویی، زنان باردار و زایش آدمی، نبردهای پهلوانی و جنگ های تن به تن از دیگر تصاویر قابل توجه است.
از دیگر سنگ نگاره های موجود در منطقه می توان به سنگ نبشته ها و کتیبه های تنگ غرقاب در صخره کتیبه دار و چم اسبه اشاره نمود که نشانگر شروع کتابت و استفاده از حروف و اشکال برای نگارش است.
با اینکه مدتها از کشف ۲۱ هزار سنگ نگاره با قدمتی حداکثر ۴۰ هزارساله در تیمره خمین می گذرد اما تاکنون اقدامی موثر در جهت نگهداشت این آثار و توسعه گردشگری در این منطقه صورت نگرفته است و کفش کوهنوردان تنها همدم این سنگ نگاره های باستانی است.
