چیچن ایتزا اثری باستانی از تمدن مایا است که در کشور مکزیک واقع شدهاست. کلمه چیچن ایتزا به معنی «در کنار دهانه چاه ایتزا» است که خود «ایتزا» احتمالاً در زبان مایاها به معنی جادو یا جادویی بودهاست. این اثر جزو میراث جهانی یونسکو بهشمار میرود.
در سال ۲۰۰۷ میلادی، این اثر بههمراه ۶ اثر دیگر در یک رایگیری جهانی بهعنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید معرفی شدند. بسیاری از باستانشناسان معتقدند چیچن ایتزا در حدود هزار سال پیش پایتخت یکی از پادشاهان مایاها به نام «تاپیلتزین چه کوئتزالکولت» بودهاست.کاربرد این معبد تقدیم قربانی به خدای باران مایاها، چاک، بوده است. قربانی کردن انسان نیز در این معبد معمول بوده و بقایای انسان های قربانی شده نیز در معبد یافت شدهاند.
محوطه چیچن ایتزا شامل چندین ساختمان سنگی است که قبلاً بهعنوان قصر، معبد، حمام، مغازه و غیره به کار میرفتهاند. مطرح ترین قسمت های آن عبارتند از:
*قلعه ( El Castillo):(مهمترین اثر این مجموعه، ) El Castillo (به معنای قلعه در اسپانیولی) است که عبارتست از هرمی پلکانی که از هر چهار طرف دارای پلههایی تا بالای هرم است. این معبد، متعلق به خدای آسمان بوده است.
* معبد جنگجویان
* محوطه بازی
* سایر سازه ها
* معابد و سازههای دیگری نیز در محوطه اثر تاریخی چیچن ایتزا قرار دارند.
در این محوطه ها چندین نقش برجسته وجود دارد که بسیاری از آنها تقریباً به شکل حلقه اند و بوسیله مردمی فاقد ابزار فلزی کنده شدهاند.در دیوارهای شهر قطعات بزرگی از سنگ با اشکال نامشخص وجود دارد که آنقدر دقیق بریده شدهاند که کاملاً به هم جفت می شوند به طوریکه جایی برای عبور یک تیغه کارد بین آنها نمیماند.مهندسان و معماران وقتی می بینند با تمام مهارتهای فنی امروز ما، ساختن چیزی مشابه این ها مشکل است ، در مقابل عظمت و هیبت این پیشرفتها میخکوب می شوند.بسیار محتمل است که این بناها را به کمک علوم پیشرفته ای ساخته باشند که از آنموقع به بعد فراموش شده است.شاید آنها میدانستند چگونه سنگها را نرم کنند.