شهرستان بُناب یکی از شهرهای جنوبی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان بناب است. پیشینهٔ آثار تاریخی کشف‌شده در ارتفاعات جنوبی گورستان‌های قره‌قشون به سده‌های هشتم و نهم هجری می‌رسد و نشانگر رونق و آبادانی بناب در عصر صفویان است.امروزه ساکنان شهر بناب به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته و پیرو دین اسلام و مذهب شیعهٔ دوازده‌امامی هستند.
بناب دارای ۲۵ اثر تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران است که از این میان، ۸ اثر مورد حفاظت قرار گرفته‌است. از مهم‌ترین آثار تاریخی این شهر می‌توان به مسجد مهرآباد، حمام مهرآباد و مسجد میدان (گزاوشت) اشاره کرد. برخی از آثار تاریخی بناب عبارتند از:
- پل پنج‌چشمه:پل پنج چشمه بناب پلی است تاریخی به فاصله ۶۰۰ متر از ضلع شرقی جاده کمربندی شرق بناب بر روی رودخانه صافی که عرض آن در این قسمت به بیش از ۶۰ متر می‌رسد قرار گرفته است. این پل دارای پنج چشمه بطول ۵۰ متر و عرض ۸۰/۴ متر است. پایه‌ها سنگی و طاقها جناقی و با آجر چهارگوش بنا شده است. کف پل سنگ فرش و در طرفین دارای دست انداز آجری (جان پناه) به ارتفاع یک متر است. تعمیرات پل شامل مرمت پایه‌های سنگی – طاقهای آجری- بدنه‌های طرفین پل- صندوقه کردن و کف سازی روی پل که بعلت عبور کامیونهای سنگین آسیب دیده بود به اتمام رسیده است.
- حصار تدافعی شهر
- حمام تاریخی حاج فتح‌الله (حاجی بدلی) که توسط حاج فتح الله حاجی بدلی به عنوان اولین حمام عمومی بناب تاسیس شد.
- حمام تاریخی مهرآباد (موزه مردم‌شناسی بناب، اولین موزه مردم شناسی استان آذربایجان شرقی)خواندن خبر[پیوند مرده]
- خانهٔ تاریخی حاج‌علی بزاز
- خانهٔ تاریخی خسروشاهی
- خانهٔ تاریخی شیخ قاضی سیف‌العلما
- خانهٔ تاریخی نیک‌پی
- قلعهٔ دختر
- گورستان تاریخی زوارق
- مسجد اسماعیل‌بیگ
- مسجد جامع گزاوشت
- مسجد جامع مهرآباد
- مسجد گوی
- معماری صخره‌ای صور
- معماری روستای توته‌خانه
- راسته‌بازار
