پس از سه سال خروج تنها ژئوپارک ایران از شبکه جهانی ژئوپارکها به دلیل رعایت نکردن استاندادها و معیارها، معاون فرهنگی و اجتماعی دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد کشور همچنان میگوید: روند تکمیل پرونده کیفی و با شتاب است، اما اینها به خواست نهایی ما که ثبت قطعی ژئوپارک قشم باشد، منتج نشده است.
حجتالاسلام محمدعلی زم درباره آخرین وضعیت ژئوپارک قشم و اقداماتی که قرار است برای ثبت دوبارهی آن در فهرست جهانی ژئوپارکها انجام شود، به خبرنگار گردشگری ایسنا میگوید: هنوز هیچ اتفاق جدیدی در ژئوپارک قشم نیفتاده است.
او ادامه میدهد: کارشناسان یونسکو در جلسهای که در کانادا داشتند فرصت دیگری دادند تا کارها عملیاتی شود. مدیر ژئوپارکهای جهانی هم قرار است از ژئوپارک قشم دیدن کند. از یکی دو مقام مطلع هم پرسیدم و گفتند که روند تکمیل پروندهی ژئوپارک کیفی و با شتاب است؛ اما این مسائل هنوز خواست نهایی ما که ثبت قطعی ژئوپارک باشد، منتج نشده است.
زم دربارهی انتفاع جامعه محلی از ژئوپارک و همچنین به مشارکت طلبیدن آنها طبق یکی از استاندارهای ژئوپارکهای جهانی، اظهار میکند: مشارکت جامعه محلی اندیشهای است که در گذشته کور بود، اما حالا درباره اهمیت این موضوع بینا شدهایم، ولی به معنی آن نیست که همین به نتیجه برسیم.
او بیان میکند: جامعه محلی باید آموزش ببیند و به اهمیت ژئوپارک پی ببرد و بتواند مشکلات اقتصادی و اجتماعیاش را حل کند. این کار سادهای نیست، اما اقداماتی هم در حال انجام است مانند راهاندازی چند تعاونی صنایع دستی در قشم که به واسطه آن فعالیت اقتصادی بانوان رونق پیدا کرده است. ما دنبال این هستیم که مشارکتهای خصوصی آنها را تقویت کنیم.
وی اضافه میکند: معنی مشارکت این نیست که حتما آنها کارمند منطقه آزاد شوند، بلکه باید آستین بالا بزنند و کار ایجاد کنند، همانطور که بخش زیادی از آنها درگیر اقامتگاههایی به نام “کاشانه مهمان” شدهاند و بخشی از خانهشان را به مهمانسرا تبدیل کردهاند، و کارهای شبیه آن همراه با افزلیش آموزش ها بیرای اتقای مهارتهای محلی، یعنی مشارکت جوامع محلی.
معاون فرهنگی و اجتماعی دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد کشور در ادامه درباره روند پیگیری ژئوپارک ارس به عنوان دومین محدوده پیشنهادی رسمی ایران به شبکه جهانی ژئوپارکها برای ثبت، میگوید:در ارس ژئوپارکی وجود ندارد. این طرح در حد یک ایده و اندیشه بوده است. طرحی وجود دارد که براساس آن مناطق آزاد میتوانند به سمتی حرکت کنند که اگر دارای امکان و استعداد برای ایجاد ژئوپارک بودند شناسایی و پیگری شوند.
وی ادامه میدهد: ما به دنبال این هستیم مناطقی از کشور را که استعداد دارند به عنوان ژئوپارک توسعه دهیم. در ۱۵ سال گذشته چین توانسته ۳۳ ژئوپارک را ثبت جهانی کند. این کشور از محل بازدیدهایی که از ژئوپارکهایش شده در سال ۲۰۱۴ حدود ۵ میلیارد دلار درآمد داشته است. این اتفاقی است که اگر هر کشوری کوشش کند و شرایط آن را فراهم آورد میتواند از امتیاز آن استفاده کند.
زم میگوید: این کار را کشورهایی انجام میدهند که مسئله گردشگری در آنجا حل شده و به دنبال ایجاد جاذبه و جذب گردشگر از راههای مختلف هستند، اما ما اکنون یک میلیون پلاک میراثی و ساختمانهای قدیمی قابل ثبت داریم که همگی رها هستند و ما فقط بخشی از آنها را ثبت کردهایم و مالکانش امکان و قدرت مالی ندارند که آنها را به مراکز گردشگری و دیدنی تبدیل کنند، از طرفی دولت امکان خرید آنها را ندارد و نتوانسته در سالهای گذشته مدیریتی ایجاد کند که کاتالیزور بخش خصوصی و دولت شود و این بناهای تاریخی را بخرد و به مکانهای دارای ارزش فرهنگی، هنری و گردشگری تبدیل کند.