شهر زیر زمینی کاریز در دل خلیج فارس واقع شده و یکی از جاذبه های گردشگری کیش است ، در بازدید از این شهر می توان سفر به عمق ۱۴ متری زمین را تجربه کرد و با گوشه هایی از تاریخ جزیره کیش آشنا شد .
احداث قنات یا کاریز در ایران به شش هزار سال قبل باز می گردد و گفته می شود احداث آن در انحصار ایرانیان بوده که از آن برای هدایت آبهای زیر زمینی استفاده می شد.
قدمت قنات کیش به بیش از دو هزار سال می رسد ،آب شیرین و گوارای آن حاصل بارندگی های فصلی بوده که نیاز ساکنان جزیره و همچنین کشتی های عبوری خلیج فارس از طریق آن تامین می شد . تنها مسیر دسترسی به قنات های قدیمی درکیش، پایاب های بود که مردم از طریق پله ها از سطح زمین به عمق ۱۴ متری زمین می رفتند و آب مورد نیازشان را تامین می کردند.
این مجموعه در عمق ۱۴ متری در دل جزیره مرجانی کیش در لایه (گل رس مارن ) و زیر لایه مرجانی حفر شده که طول آن به ۱۵ کیلومترمی رسد . دمای هوا در شهرکاریز بین ۱۰ تا ۱۲ درجه خنک تر از هوای بیرون است و همین امر باعث شده در فصول گرم سال گردشگران و ساکنان کیش ساعاتی را در این شهر سپری کنند واز گرمای هوا در امان باشند.
این مجموعه قنات از سال ۷۸ با تغییر کاربری توسط یک سرمایه گذار ایرانی مقیم آلمان پس از بازسازی به شهر زیر زمینی کاریز تبدیل شده است . زیر بنای این مجموعه در شرایط فعلی فضایی به وسعت ۱۴ هزارو ۵۰۰ متر مربع و فضایی بالای آن ۶۳ هزار متر مربع است که می توان در آینده با احداث پارک ،آن را به فضای گردشگری تبدیل کرد.
منصورحاجی حسینی مدیر این مجموعه در مورد انگیزه احداث این مجموعه می گوید : پس از سال ها دوری از وطن ۱۵ سال پیش سفری به جزیره کیش داشتم و بکر بودن و زیبایی طبیعت آن، تمایل حضور مرا در کیش دو چندان کرد ، وقتی متوجه شدم ۷۴ حلقه چاه در زیر کاریز وجود دارد فکر کردم که می توان اینجا را بگونه ای احیا کرد که یکی از جذاب ترین محله ها در دنیا شود .
وی به خبرنگار ایرنا گفت : با کنجکاوی و علاقه ای که داشتم با طناب پایین رفتم که وجود آب شیرین قنات را به رغم شوری همه آب های اطراف حس کردم ، بافت فسیلی سنگهای مرجانی و همچنین هوای خنک در این مجموعه سبب شد فکری به ذهنم برسد ، از این رو سرمایه خود را صرف ایجاد یک مرکز تفریحی ، تاریخی و سیاحتی کردم .
حاجی حسینی با سرمایه شخصی ، صرف هزینه بسیار و با ذوق و ظرافت خاص و دلبستگی هایی که به آب و خاک وطن خود داشته و دارد امروز توانسته مجموعه ای به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری در کیش ایجاد کند و بسیاری از گردشگران نیز وقتی به این جزیره مرجانی سفر می کنند بازدید از این مجموعه را در اولویت برنامه های گردشی خود قرار می دهند.
این سرمایه گذار خصوصی گفت : این مجموعه فرهنگی سیاحتی درسه فاز در حال تکمیل شدن است که در مرحله نخست به رغم سختی کار و مشکلات ،فضاهایی را برای عبور گردشگران ایجاد کردیم در مرحله بعد ،ایجاد بازارچه سنتی ، رستوران و همچنین برپایی یک موزه تاریخی در دستور کار بود ، این مجموعه هم اکنون دارای موزه اسناد تاریخی و نقشه های قدیمی مربوط به خلیج فارس در فضایی به وسعت ۲۸۰ متر مربع است که در آن ۲۰ نقشه تاریخی از ایران که توسط خارجیان کشیده به نمایش گذارده شده است، همچنین در این موزه اسنادی در مورد تاریخ و جغرافیایی خلیج فارس ، فرهنگ، جغرافیای طبیعی و تاریخی و گیاهی، منابع آبی و اقلیمی و آب و هوا به ویژه در مورد جزیره کیش به چشم می خورد .
وی با بیان اینکه آزمایشات مربوط به فسیل های بدست آمده از سقف مرجانی این مجموعه موجود است اظهار داشت : تا کنون ۵۳ نوع فسیل از این مجموعه با قدمت بین ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال شناسایی و در دانشگاه مونیخ آلمان آزمایش و برای آنها شناسنامه صادرشده است که اطلاعاتی در مورد قدمت ، گروه ، اسم فسیل و اینکه در چه سطحی از عمق آب ایجاد شده را به بازدیدکنندگان می دهد.
هنگام بازدید از این مجموعه تاریخی گردشگران می توانند فسیل لاک پشتی که متعلق به ۵۷۰ میلیون سال گذشته است را ببینند .
حاجی حسینی ادامه داد : در فاز سوم تلاش داریم داستان ‘هفت خوان رستم ‘ در شاهنامه فردوسی را به مرحله اجرا در آوریم ، با اجرای این طرح گردشگران می توانند سوار بر قایق با عبور از آبراهی به طول ۵۸۰ متر این داستان را گوش دهند .
حاجی حسینی اظهار داشت :بخشی از حفاری انجام شده و تونل شاهنامه تقریبا آماده است و احتمالا تا سه سال آِینده در صورت فراهم شدن شرایط ،طرح کامل خواهد شد .
گردشگرانی که به کیش سفر می کنند در بازدید از این مجموعه علاوه بر دریافت اطلاعات از راهنمایان مستقر در مسیر از راهنمای صوتی ضبط شده در این فضا نیز اطلاعات کسب می کنند و درپایان بازدید مسافران فرصتی برای استراحت در فضای دل انگیز در دل زمین همراه با شنیدن موسیقی اصیل و سنتی پیدا می کنند .
مدیر این مجموعه تفریحی و سیاحتی در مورد آمار بازدید کنندگان از این مجموعه می گوید : حدود پنج سال است که افزایش در قیمت بلیط نداشتیم و گردشگران از بلیت ۱۰ هزار تومانی استفاده می کنند ، حدود ۲۴۰ هزار نفر بازدید کننده در سال داریم و روزانه بطور متوسط بالغ بر ششصد نفر از این محل دیدن می کنند.
حاجی حسینی یکی از برنامه های در دستور کار خود را تصفیه آب موجود در قنات عنوان کرد و گفت : در برنامه های اینده بنا داریم آب های جمع شده را تصفیه و به صورت بطری در اختیار مردم قرار دهیم .
این سرمایه گذار در جزیره کیش گفت : ساخت هتل ۵ ستاره ، سالن عکس و فیلم ، پاویون ، مهد کودک و سوییت های ایرانی نیز در دستور کار است .
وی رونق گردشگری را وابسته به تبلیغات مناسب از ظرفیت های هر منطقه دانست و به خبرنگار ایرنا گفت : اگر چه کاریز یکی از جاذبه های شناخته شده است اما نیاز است اماکن دیدنی به گونه ای جذاب تر در سرزمین های اصلی تبلیغ شود .
این سرمایه گذار خصوصی تصریح کرد سیاستی که در صنعت گردشگری در دنیا اعمال می شود این است که گردشگران را با هزینه پایین و تبلیغات گسترده به منطقه مورد نظر می آورند و سپس با ارائه اجناس با کیفیت و فروش آن به رونق گردشگری کمک می کنند ، در کشور ما این روش برعکس است ، گردشگر با هزینه بالا وارد منطقه گردشگری می شود و به دلیل صرف هزینه بالای بلیت و هتل در نهایت چیزی در جیب گردشگر نمی ماند که بخواهد در بازار خرج کند، وقتی تورها ارزان باشند گردشگر هم با خیال راحت پول خود را در بازار خرج می کند.
فصل رونق بازدید از مجموعه کاریز ایام نوروز است به گونه ای که به گفته حاج حسینی این تعداد به روزانه چهار هزار نفر می رسد . گردشگران برای بازدید از کاریز می توانند از ۹ صبح تا ۹ شب به این مجموعه مراجعه کنند.
جزیره کیش با وسعت حدود ۹۱ کیلومتر مربع در ۱۸ کیلومتری سرزمین اصلی در آب های نیلگون خلیج فارس واقع شده است.
