فعالان میراثفرهنگی در استان خوزستان از فعالیتهای شبانهروزی حفاران غیرمجاز در ایذه میگویند. آنها از مهمترین مناطق تاریخی ایذه نام میبرند که توسط سودجویان آثار تاریخی نابود میشود.
چندی پیش سیاوش آریا پس از بازدیدی که از سنگ نگاره خنگ یارعلیوند در ۱۲ کیلومتری شمال ایذه درکنار روستای یارعلی وند، از انبوه یادگارینویسی و حفاری غیرمجاز در کنار این سنگنگاره خبر داد. این درحالی است که این سنگ نگاره به شماره ۲۵۹۹۸ و در تاریخ ۲۶/۱۱/۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
آنطور که آریا میگوید، سنگنگاره خنگ یارعلیوند بدون تعیین حریم، فنسکشی و نگهبان درگوشهای به حال خود رها شده است و حفاریّهای غیرمجاز سبب شده که از محوطه تاریخی یارعلیوند نیز جز تلی خاک چیزی باقی نماند.
این اتفاقات درحالی رخ میدهد که چندی پیش نیز یکی از باستانشناس مطرح که در ایذه ساکن است با ارسال پیامکی به خبرنگار CHN از حفاریهای سوداگرانه باندهای فعال قاچاق در شمی و سوسن ایذه خبر داد.
بهگفته این باستانشناس، فعالیت باندهای مسلح قاچاق در ایذه بهقدری افزایش پیدا کرده که چندی پیش بین دو گروه از حفاران مسلح غیرمجاز در روستای بردپاره درگیری ایجاد میشود. هر چند که اطلاع مردم بومی به نیروی انتظامی باعث دستگیری چند نفر میشود اما تعداد زیادی از حفاران غیرمجاز متواری و در نقاط دیگر ایذه مشغول به فعالیت میشوند.
پیش از این اما در اشکفت سلمان (نیایشگاه تاریشا) که بزرگترین خط نوشته میخی عیلام نو را در خود جا دادهاست و در جنوب ایذه واقع شده بارها مورد حفاری غیرمجاز قرار گرفته بود. این درحالی است که اشکفت سلمان محل پرستشگاه تاریشا یکی از خدایان عیلامی بوده و دارای چهار نقش برجسته متعلق به دوره عیلامیان و بقایای یک ساختمان متعلق به اتابکان است.
کارشناسان و باستانشناسان نیز پیشتر دررابطه با تخریب و حفاری غیرمجاز محوطههای خوزستان بهخصوص ایذه هشدارهای بسیاری داده بودند اما گویی هیچ یک از این هشدارها کارساز نبوده و فعالان و سودجویان آثار تاریخی با فراغ خاطر مشغول فعالیت هستند.